Georgiche II

Liber II
incipit liber secundus
a
e
f
h
j
k
r
v
x
incipit georgicon liber secundus
d
incipit liber ii (secundus
t
) georgicorum (georgicon
γ
)
g
t
γ
incipit ii liber georgicon
s
Liber secundus Incipit
i
secundus liber georgicon incipit
c
z
p(ublii) virgili maronis georgicorum liber ii incipit
δ
incipit liber ii de cultu vinearum
ζ
inscriptio deest in
y
n
o
ε
η
erasa est in
b

1
Hactenus aruorum cultus et sidera caeli;
Hactenus]
[
HA
]
actenus
e
aruorum]
arouum
b
ac
sidera]
sedera
f
ac
2
nunc te, Bacche, canam, nec non siluestria tecum
Bacche]
bache
a
ac
b
ac
c
d
f
h
i
j
k
ac
t
z
n
pc
o
δ
ε
ζ
η
bacce
γ
3
uirgulta et prolem tarde crescentis oliuae.
uirgulta]
uirculta
z
prolemtarde]
tarde prolem
r
tarde]
tardae
v
4
huc, pater o Lenaee: tuis hic omnia plena
Lenaee]
leneae
b
pc
ε
lene/./e
b
lene
i
len
[
..
]
k
len
[
a
]
eae
r
ac
leneaeque
ε
pc
tuis]
tui
z
ac
hic]
haec
h
ac
om.
s
ac
5
muneribus, tibi pampineo grauidus autumno
pampineo]
pamp
[
h.
]
neo
s
corr.
s
3
grauidus]
grauibus
c
ac
grauidusque
ε
pc
autumno]
atumno
a
ac
6
floret ager, spumat plenis uindemia labris;
uindemia]
uindea
j
ac
7
huc, pater o Lenaee, ueni, nudataque musto
o?…?ueni]
olene eueni
f
ac
i
pc
r
ac
o lenae ueni
b
ac
olere eueni
i
olonee ueni
v
o lenea ueni
γ
ueni]
uen
[
e
]
y
ac
iterauerat
z
ac
nudataque]
nudata
[
.
]
que
c
8
tinge nouo mecum dereptis crura coturnis.
tinge]
tingue
a
b
c
d
e
f
g
h
i
j
k
r
pc
s
t
v
y
z
2
n
o
δ
ε
η
γ
tinque
z
?
dereptis]
direptis
a
pc
b
c
e
g
2
h
i
pc
j
k
r
s
t
v
x
y
z
pc
n
o
δ
ε
ζ
η
γ
?
coturnis]
con't(ur)'nis
c
9
Principio arboribus uaria est natura creandis.
10
namque aliae nullis hominum cogentibus ipsae
11
sponte sua ueniunt camposque et flumina late
camposque]
campos
d
12
curua tenent, ut molle siler lentaeque genistae,
curua]
carua
c
ac
molle]
molle
[
s
]
t
lentaeque]
l
[
a
]
etaeque
f
ac
genistae]
genest(a)e
a
b
pc
c
d
e
f
g
h
i
j
k
r
s
v
3
x
y
n
o
δ
ε
ζ
η
13
populus et glauca canentia fronde salicta;
glauca]
[
.
]
'g'lauca
t
fronde]
fronte
z
salicta]
salita
j
ac
14
pars autem posito surgunt de semine, ut altae
pars]
par
[
a?
]
s
f
ut]
i.r.
η
15
castaneae, nemorumque Ioui quae maxima frondet
castaneae]
castanae
ζ
ac
quae]
om.
ε
ac
q(ue)
a
ac
y
ac
qui
v
ac
maxima]
maxime
v
ac
16
aesculus, atque habitae Grais oracula quercus.
aesculus]
es
[
e
]
culus
a
ac
[
.
]
sculus
k
ac
hesculus
s
aescul
[
a
]
ζ
ac
atque]
om.
h
suppl.
h
1
habitae]
om.
j
suppl.
j
2
habita
g
ac
Grais]
gra
[
.
]
is
r
[
....
]
s
s
corr.
s
3
grai
ζ
ac
Grais?…?quercus]
haec uerba (usque ad u. 18) om.
v
suppl.
v
2
17
pullulat ab radice aliis densissima silua,
#
hunc u. om.
v
suppl.
v
2
pullulat]
pu'l'lulat
h
pu
[
...
]
lulat
r
ac
18
ut cerasis ulmisque; etiam Parnasia laurus
#
hunc u. om.
v
suppl.
v
2
ulmisque]
ulmique
b
ac
Parnasia]
p'ar'nasia
h
p
[
e?
]
rnasia
t
parnisia
y
ac
19
parua sub ingenti matris se subicit umbra.
se]
om.
ε
ac
subicit]
subiicit
d
ac
20
hos natura modos primum dedit, his genus omne
modos]
modo
z
ac
21
siluarum fruticumque uiret nemorumque sacrorum.
fruticumque]
fructicumque
a
ac
f
ac
z
ac
ζ
γ
ac
nemorumque]
nemor
[
e
]
que
a
ac
22
Sunt alii, quos ipse uia sibi repperit usus:
ipse]
ipsa
γ
ac
uia]
uiam
ε
23
hic plantas tenero abscindens de corpore matrum
hic]
hinc
ε
plantas]
planta
i
ac
s
corr. inter scribendum
s
1
p
[
.
]
lantas
a
tenero]
tencro
f
ac
abscindens]
abscidens
c
f
h
j
x
ac
n
o
ac
δ
ζ
γ
absci
[
n
]
dens
e
r
abscinde
[
.
]
s
a
ac
apscindens
b
ac
24
deposuit sulcis, hic stirpes obruit aruo,
stirpes]
stirpis
a
f
h
ac
i
ac
v
ac
styppes
s
ac
aruo]
[
..
]
aruo
f
arbo
o
ac
25
quadrifidasque sudes et acuto robore uallos.
quadrifidasque]
quadrifedasque
g
ac
sudes]
sude
[
.
]
f
ac
sudas
h
ac
26
siluarumque aliae pressos propaginis arcus
siluarumque]
siuarumque
f
propaginis]
propagines
g
ac
γ
ac
27
exspectant et uiua sua plantaria terra;
exspectant]
expectant
a
ac
expectat
j
ac
uiua]
uiua
[
cum?
]
j
/../ua
s
ac
28
nil radicis egent aliae summumque putator
nil]
n
[
..
]
il
b
egent]
e?en/te?/
t
ac
summumque]
sumumque
s
ζ
summumq
[
u
]
e
γ
putator]
potator
d
pc
o
29
haud dubitat terrae referens mandare cacumen.
haud]
haut
z
ζ
γ
aud
v
ac
ε
ac
terraereferens]
terre referens
v
30
quin et caudicibus sectis (mirabile dictu)
quin]
q
[
.
]
uin
j
caudicibus]
cadicibus
f
ac
x
ac
caudibus
v
corr.
v
1
cudicibus
o
ac
mirabile]
m'i'rabile
z
31
truditur e sicco radix oleagina ligno;
sicco]
sico
c
oleagina]
oleagena
d
z
ac
oleagino
h
ac
32
et saepe alterius ramos impune uidemus
ramos]
ranos
y
ac
impune]
inpune
a
b
c
d
f
g
i
j
k
r
s
t
v
x
y
z
ε
γ
33
uertere in alterius, mutatamque insita mala
mutatamque]
mutataque
a
d
ac
i
j
ac
k
ac
s
t
pc
x
y
2
mutata
[
m
]
que
r
corr.
r
3
mutaque
y
mutatamq
[
u
]
e
γ
mala]
malo
b
ac
r
ac
34
ferre pirum et prunis lapidosa rubescere corna.
35
 Quare agite o proprios generatim discite cultus,
o]
om.
c
h
suppl.
h
1
generatim]
gene
[
ti?
]
ratim
r
discite]
disci
[
..
]
te
j
cultus]
cultos
c
ac
36
agricolae, fructusque feros mollite colendo,
mollite]
molite
f
ac
s
ac
colendo]
collendo
z
37
neu segnes iaceant terrae. iuuat Ismara Baccho
iaceant]
iacant
a
ac
Ismara]
ismira
y
ac
Baccho]
bacho
b
d
e
ac
k
t
z
n
pc
o
ε
ζ
η
bacco
h
38
conserere atque olea magnum uestire Taburnum.
atque]
at
v
ac
magnum]
agnum
e
ac
uestire]
om.
i
ac
Taburnum]
tabur
z
ac
39
tuque ades inceptumque una decurre laborem,
ades]
a'd'es
c
decurre]
decurrere
a
ac
y
40
o decus, o famae merito pars maxima nostrae,
decus]
cus
b
ac
pars]
pr
[
a
]
s
f
ac
nostrae]
nostri
ε
41
Maecenas, pelagoque uolans da uela patenti.
pelagoque]
pelago
g
corr.
g
2
pelaque
k
corr.
k
2
palagoque
s
corr.
s
2
pelagoq
[
u
]
e
γ
da]
d
[
e?
]
a
ac
de
b
ac
j
ac
patenti]
petenti
γ
42
non ego cuncta meis amplecti uersibus opto,
amplecti]
anplecti
r
ac
γ
uersibus]
u
[
i?
]
rsibus
a
ac
43
non, mihi si linguae centum sint oraque centum,
#
hunc u.
om.
s
suppl.
s
2
si]
i
j
ac
sint]
s
[
.
]
k
ac
44
ferrea uox. ades et primi lege litoris oram;
ferrea]
ferre
v
3
ades]
[
..
]
ades
k
lege]
legi
b
ac
litoris]
littoris
s
ε
γ
oram]
horam
s
45
in manibus terrae. non hic te carmine ficto
manibus]
ma
[
n
]
nibus
ε
terrae]
(terrae) s(unt)
γ
3
te]
om.
i
ac
terrae]
(terrae) s(unt)
γ
3
46
atque per ambages et longa exorsa tenebo.
atque]
atq
[
u
]
e
γ
longa]
longo
b
ac
v
exorsa]
ex
[
h
]
orsa
a
tenebo]
tenobo
y
ac
47
 Sponte sua quae se tollunt in luminis oras,
sua]
suas
γ
3
quae]
qua
r
ac
tollunt]
extollunt
o
pc
in luminis]
illuminis
s
ac
luminis]
luminas
y
ac
oras]
auras
a
b
c
d
e
f
g
h
i
j
k
r
s
t
v
x
y
pc
z
n
o
δ
ε
ζ
η
γ
pc
aures
y
48
infecunda quidem, sed laeta et fortia surgunt;
49
quippe solo natura subest. tamen haec quoque, si quis
quippe]
quidpe
y
ac
solo]
sola
s
ac
y
ac
sol
[
a?
]
f
ac
quoque]
quoq
[
u
]
e
γ
50
inserat aut scrobibus mandet mutata subactis,
inserat]
[
D
]
in
[
e?
]
serat
r
aut]
om.
r
ac
suppl.
r
2
et
b
ζ
at
z
ac
scrobibus]
scropibus
g
2
i
ac
s
ac
scobibus
e
ac
scrobi
[
bi
]
bus
r
scrobribus
ε
mandet]
mandat
ε
ac
η
mutata]
muta
s
corr.
s
2
51
exuerint siluestrem animum, cultuque frequenti
exuerint]
exuer(unt )
g
exuerent
g
2
exurint
i
ac
alii exuerit idest exurere (=exuere) poterit
o
2
?(v)
siluestrem]
agrestem
o
2
cultuque]
cultoque
b
ac
cultu
d
ac
cultoq
[
u
]
e
γ
ac
siluestrem]
agrestem
o
2
52
in quascumque uoles artis haud tarda sequentur.
uoles]
uoces
a
b
c
d
e
f
g
h
i
j
k
s
t
v
x
y
z
n
o
δ
ε
ζ
η
γ
ac
uo
[
l
]
ces
r
prouoces
g
2
protraas
r
3
artis]
artes
a
b
pc
c
d
f
g
h
i
j
k
r
pc
s
t
ac
v
ac
x
y
z
n
o
δ
ε
ζ
η
γ
3
haud]
aud
s
ε
ζ
haut
e
r
3
aut
r
'h'aud
t
tarda]
tarda
[
s
]
y
uoles]
prouoces
g
2
protraas
r
3
53
nec non et, sterilis quae stirpibus exit ab imis,
sterilis]
sterelis
h
i
ac
j
ac
r
ac
steriles
a
ac
quae]
q(ue)
g
s
stirpibus]
sterpibus
f
ac
imis]
imus
c
ac
im
[
..
]
j
ac
54
hoc faciat, uacuos si sit digesta per agros;
faciat]
faciet
a
pc
b
pc
c
d
pc
e
f
g
h
i
j
k
r
3
s
2
t
v
faciat
v
3
x
y
z
n
o
δ
ζ
η
γ
4
faci
[
a?
]
t
d
uacuos]
uocuos
y
ac
digesta]
degesta
d
ac
t
ac
z
ac
55
nunc altae frondes et rami matris opacant
altae]
alte
i
ac
matris]
atris
b
ac
matres
j
ac
matis
s
ac
56
crescentique adimunt fetus uruntque ferentem.
crescentique]
crescentisque
b
ac
h
pc
j
pc
k
ac
s
v
1
y
pc
γ
m
crescent
[
..
]
que
f
ac
crescentque
v
crescent
[
.
]
qu
[
a
]
e
y
adimunt]
ad
[
.
]
imunt
t
ferentem]
frequentem
j
ac
57
iam quae seminibus iactis se sustulit arbos,
iam]
nam
a
pc
b
pc
c
pc
d
pc
g
2
i
pc
r
pc
v
3
x
pc
z
pc
ε
1
γ
4
quae]
-q(ue)
a
ac
s
ac
v
3
y
z
ac
γ
m
corr.
y
2
seminibus]
'sem'ilibus
v
3
?(ac)
arbos]
apros
γ
m
?(ac)
58
tarda uenit seris factura nepotibus umbram,
tarda]
tarde
g
ac
t/./rda
v
3
seris]
seros
v
ac
factura]
fatura
f
ac
59
pomaque degenerant sucos oblita priores
degenerant]
degenerat
j
ac
priores]
prioris
g
ac
60
et turpis auibus praedam fert uua racemos.
turpis]
turpes
b
pc
c
d
r
ac
s
x
2
y
z
n
o
ac
δ
γ
4
auibus]
abibus
o
ac
racemos]
i.r.
y
2
61
scilicet omnibus est labor impendendus, et omnes
impendendus]
inpendendus
a
b
e
f
g
i
j
k
r
s
t
v
x
y
z
ε
γ
m
inpenden
[
s?
]
'd'us
c
omnes]
omnis
o
η
ac
62
cogendae in sulcum ac multa mercede domandae.
sulcum]
sul
[
c?
]
cum
y
multa]
multo
s
pc
mercede]
uirtute
a
2
?(v)
domandae]
dom'andae'
v
3
d/in?/anda
γ
m
domanda
γ
m
?(pc) colendae
b
3
domandae]
colendae
b
3
63
sed truncis oleae melius, propagine uites
truncis]
truncis
ε
pc
truces
γ
m
?(ac)
oleae]
ole
[
.
]
ae
f
propagine]
propoagines
z
uites]
uitis
r
ac
64
respondent, solido Paphiae de robore myrtus,
solido]
solide
γ
m
Paphiae]
pahiae
c
pafie
f
pc
papiae
g
myrtus]
mistus
z
my'rter'
v
3
65
plantis edurae coryli. nascuntur et ingens
edurae]
et durae
a
b
c
e
f
g
h
i
j
k
r
s
t
v
x
y
z
n
o
δ
ε
ζ
η
γ
4
γ
m
? et (durae)
d
2
?(v)
coryli]
corili
c
ac
e
ac
t
v
cyrili
h
ac
co
[
.
]
rili
y
coruli
γ
m
nascuntur]
nascentur
d
t
66
fraxinus Herculeaeque arbos umbrosa coronae,
fraxinus]
fraximis
f
ac
Herculeaeque]
ercul(a)eaeque
f
g
herculaeequae
y
herculaeeque
y
pc
arbos]
arbor
t
umbrosa]
umbroso
x
ac
67
Chaoniique patris glandes; etiam ardua palma
Chaoniique]
chaniique
b
ac
caoniique
c
haoniique
h
ac
chaenique
i
ac
chaonique
y
ac
cahomique
z
patris]
patres
b
ac
γ
m
pratis
y
ac
glandes]
gla
[
.
]
des
γ
m
68
nascitur et casus abies uisura marinos.
casus]
cassus
a
pc
uisura]
uisunra
z
ac
69
inseritur uero et fetu nucis arbutus horrida,
et]
ex
d
s
ac
t
z
o
2
γ
4
γ
m
horrida]
horren
r
ac
orrida
ε
orrida
γ
4
horrida fetu
γ
m
70
et steriles platani malos gessere ualentis,
platani]
pla
[
n
]
tani
a
plantani
v
malos]
malis
b
ac
ualentis]
ualentes
b
c
d
g
pc
i
ac
j
ac
r
x
2
z
n
o
δ
ε
ζ
γ
4
γ
m
ual'entes'
v
3
71
castaneae fagos; ornusque incanuit albo
castaneae]
castaneae
[
q(ue)
]
d
castaneaeque
ε
fagos]
fagus
d
ac
f
pc
inseritur
o
2
ornusque]
hornusque
g
ornosque
ζ
fagos]
inseritur
o
2
72
flore piri glandemque sues fregere sub ulmis.
glandemque]
glandem
v
o
glantemque
b
ac
giandemque
r
ac
sues]
ues
r
ac
73
 Nec modus inserere atque oculos imponere simplex.
Nec]
ne
f
ac
nec
[
e(st)
]
j
modus]
modis
h
ac
nodus
s
ac
inserere]
om.
ε
suppl.
ε
3
imponere]
inponere
a
e
f
g
i
k
r
s
t
v
y
pc
z
γ
4
inponerere
y
74
nam qua se medio trudunt de cortice gemmae
medio]
media
o
δ
η
medo
j
ac
trudunt]
tru
[
d
]
dunt
j
gemmae]
gammae
s
ac
75
et tenuis rumpunt tunicas, angustus in ipso
tenuis]
tenues
b
ac
d
g
h
ac
j
pc
z
n
o
δ
ζ
η
γ
4
tunicas]
tonicas
d
ac
z
ac
76
fit nodo sinus; huc aliena ex arbore germen
nodo]
modo
a
ac
nodo
[
s?
]
s
huc]
hic
g
h
ac
j
ac
uel huc
g
1
aliena]
alie
[
m?
]
a
f
ac
ali'e'na
h
germen]
gemen
f
ac
77
includunt udoque docent inolescere libro.
udoque]
udoq
[
(ue)
]
ue
[
l
]
a
inolescere]
molescere
s
ac
78
aut rursum enodes trunci resecantur, et alte
rursum]
rursus
z
ac
enodes]
innodes
n
o
δ
trunci]
tronci
y
ac
resecantur]
re'se'cantur
r
e
[
s
]
secantur
γ
m
alte]
altae
b
ac
t
ac
v
3
alt
[
a
]
a
ac
alta
d
ac
79
finditur in solidum cuneis uia, deinde feraces
cuneis]
cu
[
m
]
eis
e
ac
cune
γ
m
?(ac)
80
plantae immittuntur: nec longum tempus, et ingens
immittuntur]
inmittuntur
a
b
c
d
f
g
i
k
r
s
t
x
y
z
ζ
η
γ
m
immituntur
h
imituntur
v
i'n'mituntur
v
pc
imitantur
ε
81
exiit ad caelum ramis felicibus arbos,
exiit]
exit
γ
m
ad caelum]
a caelum
r
ac
a caelo
s
ac
ramis]
rami
y
ac
arbos]
arbo
[
r?
]
f
ac
arbor
z
82
miratastque nouas frondes et non sua poma.
miratastque]
miratasque
b
c
f
g
i
j
k
r
t
v
x
y
miraturque
e
k
4
z
3
n
o
δ
ε
ζ
η
mirata estque
d
γ
4
mirata
[
e
]
s
[
t
]
que
a
mirata
[
s
]
que
h
mirata
[
sq(ue)
]
s
mirat
[
..
]
que
z
mirataque
γ
m
?(
mira
)
tur
d
2
?(v)
g
2
?(v) est mirata s(cilicet) illa arbor
f
2
p(ro) "mirata est"
i
8
pro eo quod est "mirata est"
y
2
frondes]
fondes
r
ac
miratastque]
est mirata s(cilicet) illa arbor
f
2
p(ro) “mirata est”
i
8
pro eo quod est “mirata est”
y
2
83
 Praeterea genus haud unum nec fortibus ulmis
haud]
aut
b
ac
r
ac
γ
m
haut
z
γ
4
?(ac) aud
ε
haud
γ
m
?(pc)
unum]
i.r.
t
84
nec salici lotoque neque Idaeis cyparissis,
lotoque]
lothoque
d
ac
e
i
r
s
pc
y
pc
ζ
neque]
om.
h
suppl.
h
1
nec
n
Idaeis]
ideis
e
v
γ
m
hydeis
c
idae
[
u
]
s
j
ac
cyparissis]
ciparisis
f
ac
85
nec pingues unam in faciem nascuntur oliuae,
pingues]
pinguis
a
ac
v
pc
pinges
y
ac
nascuntur]
nascontur
y
ac
86
orchades et radii et amara pausia baca,
orchades]
orcades
z
ζ
γ
m
[
.
]
rchades
b
archades
r
ac
baca]
bacca
d
pc
e
pc
h
j
z
ζ
bacha
i
bac
[
ch
]
a
s
ba
[
c
]
'ca'
v
3
bachi
ε
pacca
γ
4
87
pomaque et Alcinoi siluae, nec surculus idem
#
hic u. periit in
v
suppl.
v
3
et]
om.
γ
m
suppl.
γ
m
Alcinoi]
alcino
f
ac
alci
[
o
]
noi
r
alchinoi
γ
m
idem]
[
.
]
idem
r
88
Crustumiis Syriisque piris grauibusque uolemis.
Crustumiis]
crustumis
b
ac
r
ac
crustumiis
[
q(ue)
]
a
Syriisque]
sirique
b
ac
siriisque
r
sirusq(ue)
s
ac
[
..
]
syriisque
v
sirisque
ζ
ac
grauibusque]
grauubusque
ε
ac
uolemis]
uol
[
a?
]
emis
r
89
non eadem arboribus pendet uindemia nostris
pendet]
pende
[
.
]
t
a
j
pendetet
z
ac
90
quam Methymnaeo carpit de palmite Lesbos;
Methymnaeo]
methimneo
g
h
δ
ζ
η
methymneo
c
e
v
n
metymneo
f
ac
z
γ
4
methymn
[
a
]
eo
r
metym
[
p
]
neo
s
metimneo
ε
Lesbos]
lesbus
i
91
sunt Thasiae uites, sunt et Mareotides albae,
sunt Thasiae]
suntasie
γ
m
Thasiae]
Tasi(a)e
c
h
Mareotides]
mareo
[
l?
]
tides
a
92
pinguibus hae terris habiles, leuioribus illae,
pinguibus]
pingibus
e
ac
hae]
ae
h
ac
s
ac
[
.
]
hae
b
e
i
ac
he
η
'h'e
γ
m
habiles]
abiles
i
leuioribus]
leui
[
l?
]
oribus
f
illae]
ille
n
γ
m
93
et passo psithia utilior tenuisque lageos
passo]
pas
b
ac
pass
[
i
]
o
ε
psithia]
sithia
f
g
psitia
h
utilior]
otilior
r
ac
lageos]
la
[
n
]
geos
y
lagueos
γ
m
94
temptatura pedes olim uincturaque linguam,
temptatura]
temtatura
c
temtura
y
ac
ζ
ac
olim]
olim
[
.
]
h
uincturaque]
uictura
[
m
]
que
b
ac
uinctura
[
.
]
q(ue)
h
uincturamque
i
ac
umctura(que)
s
ac
uicturaque
n
iuncturaque
γ
4
linguam]
lingam
b
ac
lingua
c
95
purpureae praeciaeque et, quo te carmine dicam,
purpureae]
porporeae
j
pc
praeciaeque]
preceque
o
ac
96
Rhaetica? nec cellis ideo contende Falernis.
Rhaetica]
retica
c
h
j
z
o
ζ
raetica
n
γ
m
rotica
s
retica
s
pc
'Reti'tica
v
3
cellis]
c
[
a
]
ellis
f
ideo]
idom
s
97
sunt et Aminneae uites, firmissima uina,
#
hinc usque ad u. 117 om.
γ
m
et]
etiam
a
3
c
e
f
2
g
h
i
j
r
3
s
v
x
y
n
o
δ
Aminneae]
amineae
a
ac
b
c
d
e
f
g
h
i
j
k
pc
r
pc
s
v
x
y
n
ε
ζ
γ
4
aminneae
o
η
? amine
k
amimeae
r
ammi
[
m?
]
neae
n
mineae
δ
ac
uites]
uitis
e
f
2
g
ac
h
ac
n
ac
firmissima]
firmissa
t
ac
uina]
uita
r
ac
98
Tmolius adsurgit quibus et rex ipse Phanaeus,
Tmolius]
thmolius
d
ε
[
.
]
tmolius
f
z
tmollius
o
η
[
.
]
olius
a
ac
T
[
.
]
mol'i'us
h
tmo
[
l
]
lius
r
[
.
]
molus
t
tmolius
t
4
'Timo'lius
v
3
et molus
z
3
t
[
i
]
mol
[
i
]
us
ζ
mo
[
l
]
lius
γ
4
adsurgit]
assurgit
n
γ
4
ipse]
ips
[
a
]
e
r
Phanaeus]
phaneus
b
c
e
v
o
2
ζ
faneus
s
n
δ
phan
[
a
]
eus
r
panaeus
y
ac
99
argitisque minor, cui non certauerit ulla
argitisque]
argetisque
b
ac
cui]
qui
b
ac
r
ac
non]
om.
r
ac
100
aut tantum fluere aut totidem durare per annos.
tantum]
ta
[
m..
]
tum
y
ac
101
non ego te, dis et mensis accepta secundis,
ego]
e
[
r?
]
go
f
dis]
diis
a
ac
b
d
f
ac
g
2
k
r
t
ac
v
pc
z
o
pc
ε
ζ
γ
4
et]
om.
d
ac
mensis]
menses
γ
4
?(ac)
102
transierim, Rhodia, et tumidis, bumaste, racemis.
Rhodia]
rodia
c
v
ac
γ
4
?(ac) rhedia
s
3
bumaste]
bumasta
o
2
pumest
[
.
]
e
r
ac
bumasthe
η
racemis]
racemus
i
ac
race
z
ac
103
sed neque quam multae species nec nomina quae sint
quam]
que
f
ac
quae]
-q(ue)
c
f
ac
h
ac
y
ac
qua
j
ac
104
est numerus, neque enim numero comprendere refert;
numero]
om.
h
suppl.
h
1
comprendere]
compr(a)ehendere
e
s
v
x
n
o
conprendere
c
compr
[
a
]
ehendere
r
refert]
fert
b
ac
105
quem qui scire uelit, Libyci uelit aequoris idem
uelit?1]
uult
y
ac
Libyci]
lybice
h
ac
106
dicere quam multae Zephyro turbentur harenae
dicere]
discere
a
pc
c
pc
e
k
r
pc
t
pc
v
x
y
ε
η
multae]
multi
o
ac
Zephyro]
a zephiro
g
h
pc
turbentur]
turbantur
d
ac
z
harenae]
arenae
c
f
ac
h
107
aut, ubi nauigiis uiolentior incidit Eurus,
nauigiis]
nagiis
a
ac
uiolentior]
ui
[
.
]
olentior
r
108
nosse quot Ionii ueniant ad litora fluctus.
quot]
quod
a
b
ac
v
n
o
γ
4
?(ac)
Ionii]
aonii
ε
ueniant]
uenient
z
litora]
littora
s
y
109
 Nec uero terrae ferre omnes omnia possunt.
110
fluminibus salices crassisque paludibus alni
salices]
om.
z
ac
iterauerat
γ
4
?(ac)
crassisque]
crasisque
a
e
ac
v
ac
111
nascuntur, steriles saxosis montibus orni;
112
litora myrtetis laetissima; denique apertos
litora]
littora
c
i
s
v
y
litore
g
ac
myrtetis]
myrte't'is
c
mysthetis
f
m
[
.
]
tetis
z
corr.
z
2
mirthetis
ε
laetissima]
latissima
g
ac
113
Bacchus amat collis, Aquilonem et frigora taxi.
Bacchus]
bachus
a
ac
b
d
e
ac
t
z
o
ε
baccus
r
γ
4
bacus
v
collis]
colles
a
b
c
d
e
f
g
h
pc
i
j
k
r
s
t
v
x
y
z
n
o
δ
ε
η
γ
4
frigora]
figora
a
ac
k
ac
114
aspice et extremis domitum cultoribus orbem
et]
om.
i
suppl.
i
2
extremis]
extremum
x
115
Eoasque domos Arabum pictosque Gelonos:
Eoasque]
eoosque
b
ac
domos]
domus
d
domas
v
ac
116
diuisae arboribus patriae. sola India nigrum
117
fert hebenum, solis est turea uirga Sabaeis.
hebenum]
haebenum
b
ac
Sabaeis]
sabeis
c
e
s
118
quid tibi odorato referam sudantia ligno
odorato]
oderato
h
ac
adorato
v
sudantia]
su
[
.
]
dantia
j
119
balsamaque et bacas semper frondentis acanthi?
balsamaque]
balsameque
r
ac
bacas]
baccas
a
ac
d
e
ac
g
2
h
t
z
γ
acanthi]
achanti
a
c
d
e
g
h
j
k
s
t
v
z
ε
γ
4
achant
[
h?
]
i
r
achanthi
y
120
quid nemora Aethiopum molli canentia lana,
Aethiopum]
aetyopum
c
aethyopum
e
molli]
[
mollireq(ue)?
]
b
ac
[
..
]
mo
[
..
]
r
ac
canentia]
cantia
s
ac
121
uelleraque ut foliis depectant tenuia Seres?
uelleraque]
uellaraque
r
ac
uellera quae
n
ac
ut]
et
f
ac
aut
t
ac
tenuia]
tenua
b
ac
f
ac
tenula
γ
m
?(ac)
Seres]
ser/./s
r
ac
ser
[
r
]
es
γ
4
sepes
γ
m
?(ac)
122
aut quos Oceano propior gerit India lucos,
quos]
om.
i
suppl.
i
2
Oceano]
[
a?
]
ceano
f
ac
oceani
i
ac
propior]
proprior
v
z
n
γ
4
prop
[
r
]
ior
a
lucos]
locos
k
ac
123
extremi sinus orbis, ubi aëra uincere summum
extremi]
extremis
h
ac
z
ac
sinus]
sin'us'
h
aëra]
aere
r
ac
litt.
-ra
i.r.
y
aerem
a
3
aëra]
aerem
a
3
124
arboris haud ullae iactu potuere sagittae? -
arboris]
a
[
ut
]
ε
ac
haud]
aut
b
ac
r
δ
pc
ε
γ
4
γ
m
haut
δ
ullae]
illae
h
ac
125
et gens illa quidem sumptis non tarda pharetris.
sumptis]
sumtis
g
γ
4
γ
m
non tarda]
aut dura
γ
m
haud tarda
γ
m
non est
γ
m
126
Media fert tristis sucos tardumque saporem
tristis]
tristes
b
e
f
pc
g
i
pc
r
pc
s
pc
v
ac
x
2
n
δ
127
felicis mali, quo non praesentius ullum,
felicis]
felices
n
ac
mali]
mali
[
..
]
e
praesentius]
praestantius
n
128
pocula si quando saeuae infecere nouercae,
129
[miscueruntque herbas et non innoxia uerba,]
#
hunc u.
(=
georg
. 3, 283)
habent
a
b
c
d
e
f
g
h
i
j
k
r
s
t
v
z
n
δ
ε
η
γ
m
om.
x
add.
x
2
post u. 131 habet
y
miscueruntque]
miscuerintque
e
ac
f
g
h
pc
i
j
pc
s
miscuerantque
a
e
ac
t
v
z
ac
ε
? miscuerunt quae
b
ac
?(miscuer)a(ntque)
n
3
?(v)
herbas]
h
[
.
]
erbas
r
130
auxilium uenit ac membris agit atra uenena.
ac]
a
[
d?
]
b
ac
[
h?
]
ac
j
membris]
menbris
f
ac
y
agit atra]
agitata
γ
m
?(ac)
atra]
ara
k
ac
131
ipsa ingens arbos faciemque simillima lauro,
ingens]
ingens est
z
arbos]
arbor
a
c
e
i
k
r
s
t
v
n
δ
ε
γ
4
γ
m
faciemque]
facien
[
..
]
que
f
ac
simillima]
similla
e
ac
similima
j
ac
lauro]
uro
a
ac
j
ac
132
et, si non alium late iactaret odorem,
si]
om.
i
k
suppl.
i
1
k
1
alium]
alio
j
ac
alia
γ
m
corr.
γ
m
late]
laete
y
ac
iactaret]
iactare
[
n?
]
t
g
iactaret et
i
133
laurus erat: folia haud ullis labentia uentis,
folia]
follia
γ
m
?(ac)
haud]
aut
v
ac
γ
m
aud
ε
γ
m
?(pc) 'h'aut
t
haud sunt
z
uentis]
uenitis
z
ac
134
flos ad prima tenax; animas et olentia Medi
ad prima]
apprima
n
tenax]
temax
s
ac
olentia]
solentia
z
ac
Medi]
medici
x
ac
135
ora fouent illo et senibus medicantur anhelis.
ora]
oret
r
ac
fouent]
feuent
ε
ac
fauent
γ
4
senibus]
se/d?/ibus
r
medicantur]
midicantur
r
ac
anhelis]
anhetis
z
ac
an'h'elis
γ
4
anelis
γ
m
136
Sed neque Medorum siluae, ditissima terra,
neque]
ne quae
y
Medorum]
mediorum
i
ac
siluae]
silua
[
s
]
y
ac
ditissima]
[
....
]
issima
r
corr.
r
2
di
[
.
]
issima
v
137
nec pulcher Ganges atque auro turbidus Hermus
nec]
ne
[
c
]
a
pulcher]
pulcer
δ
ac
turbidus]
t
[
a?
]
rbidus
f
ac
Hermus]
hermis
γ
4
?(ac)
138
laudibus Italiae certent, non Bactra neque Indi
certent]
certaent
γ
4
Bactra]
bact'r'a
c
b
[
r
]
actra
r
bracta
n
neque]
nec
r
ac
139
totaque turiferis Panchaia pinguis harenis.
turiferis]
turriferis
b
turife
[
r
]
ris
y
Panchaia]
panchalia
b
ac
pancasa
γ
m
?(ac)
harenis]
arenis
c
ac
h
pc
i
k
pc
s
ε
140
haec loca non tauri spirantes naribus ignem
spirantes]
spirantis
a
f
ac
g
ac
v
ignem]
ignes
n
δ
γ
4
?(ac)
141
inuertere satis immanis dentibus hydri,
immanis]
inmanis
a
pc
d
e
g
i
r
s
v
x
y
z
ε
inmanes
a
g
pc
i'n'manis
γ
4
hydri]
idry
i
s
ydri
γ
m
non legitur
t
142
nec galeis densisque uirum seges horruit hastis;
galeis]
galeus
γ
m
?(ac)
densisque]
lensisque
γ
m
?(ac)
horruit]
orruit
ε
γ
m
hastis]
astis
f
ac
s
δ
γ
4
γ
m
143
sed grauidae fruges et Bacchi Massicus umor
grauidae]
gradae
i
ac
grauitae
z
ac
grauidaes
γ
4
Bacchi]
bachi
b
d
j
s
z
η
bacchi
[
.
]
f
baccha
r
ac
bacci
γ
m
umor]
humor
c
d
e
f
2
i
j
s
t
v
z
n
η
144
impleuere; tenent oleae armentaque laeta.
impleuere]
inpleuere
g
t
145
hinc bellator equus campo sese arduus infert,
hinc]
hunc
h
pc
γ
4
equus]
equis
s
pc
x
ac
equos
b
ac
aequus
v
equs
γ
m
campo]
campus
i
ac
campo
[
s?
]
h
146
hinc albi, Clitumne, greges et maxima taurus
Clitumne]
clytumne
r
[
.b
]
itumne
y
ac
ditumne
z
ac
[
d?
]
itumne
n
ac
maxima]
maxuma
γ
m
?(ac)
taurus]
(taur)i
n
3
?(v)
147
uictima, saepe tuo perfusi flumine sacro,
uictima]
uictuma
γ
m
perfusi]
perfusis
x
ac
flumine]
f
[
ul?
]
mine
a
ac
148
Romanos ad templa deum duxere triumphos.
ad]
a
γ
m
corr.
γ
m
deum]
dium
b
ac
149
hic uer adsiduum atque alienis mensibus aestas:
adsiduum]
assiduum
a
pc
c
e
h
j
r
pc
t
v
n
150
bis grauidae pecudes, bis pomis utilis arbos.
grauidae]
grau'i'de
γ
4
pecudes]
pucudes
g
ac
pomis]
ponis
b
ac
tomis
γ
m
arbos]
arbor
s
151
at rabidae tigres absunt et saeua leonum
rabidae]
rapidae
b
ac
r
ac
t
ac
rapide
z
γ
m
tigres]
trigres
a
triges
v
absunt]
apsunt
r
ac
152
semina, nec miseros fallunt aconita legentis,
#
hinc usque ad u. 168 i.r.
γ
m
aconita]
haconita
b
ac
achonita
t
legentis]
legentes
b
c
d
e
g
2
h
pc
j
r
s
pc
x
2
z
n
δ
ε
η
γ
4
?
153
nec rapit immensos orbis per humum neque tanto
immensos]
inmensos
a
b
c
d
e
f
g
i
j
k
r
s
t
v
x
y
z
δ
η
γ
4
orbis]
orbes
b
c
d
g
i
j
k
r
s
t
ac
v
pc
x
y
n
δ
η
orb'es'
e
humum]
umum
f
ac
tanto]
tantum
s
ac
154
squameus in spiram tractu se colligit anguis.
spiram]
speram
g
h
ac
k
pc
z
in speram
e
3
tractu]
tracto
b
ac
colligit]
colli
[
.
]
git
f
colligi't'
r
anguis]
non legitur
γ
m
spiram]
in speram
e
3
155
adde tot egregias urbes operumque laborem,
156
tot congesta manu praeruptis oppida saxis
praeruptis]
praeruptus
y
ac
oppida]
opida
c
f
ac
h
ac
r
ac
z
γ
4
157
fluminaque antiquos subter labentia muros.
subter]
supter
a
ac
158
an mare quod supra memorem, quodque adluit infra?
quodque]
quoque
b
ac
quod'q(ue)'
h
adluit]
alluit
b
pc
c
k
r
t
n
ε
159
anne lacus tantos? te, Lari maxime, teque,
anne]
nunc
y
ac
tantos]
t
[
u
]
antos
a
te]
litt.
t-
ex corr. in
c
ut vid
.
te Lari]
celari
i
pc
maxime]
maxima
b
ac
maxim
[
]
t
teque]
tequae
a
ac
taeque
t
ac
160
fluctibus et fremitu adsurgens Benace marino?
adsurgens]
assurgens
a
pc
c
e
h
j
k
v
n
δ
ε
Benace]
benacce
e
v
marino]
om.
z
ac
i.r.
d
161
an memorem portus Lucrinoque addita claustra
addita]
abdita
γ
4
claustra]
clausta
r
ac
162
atque indignatum magnis stridoribus aequor,
163
Iulia qua ponto longe sonat unda refuso
qua]
quo
b
ac
refuso]
refu
[
s
]
so
k
164
Tyrrhenusque fretis immittitur aestus Auernis?
Tyrrhenusque]
ti(/y)rrenusque
e
r
v
pc
ε
η
γ
4
thyrrenusque
f
thyrrhenusque
x
tyrrhenisque
n
fretis]
fretus
γ
4
immittitur]
inmittitur
a
b
c
d
e
f
g
i
k
r
s
t
x
y
z
inmitator
γ
4
?(ac) imittitur
v
Auernis]
auerni
n
δ
aberni
η
165
haec eadem argenti riuos aerisque metalla
eadem]
bis scripserat
ε
ac
argenti]
agenti
s
ac
riuos]
/./iuos
h
ac
aerisque]
[
a
]
er
[
e
]
isque
r
metalla]
metella
f
166
ostendit uenis atque auro plurima fluxit.
atque]
aque
z
ac
plurima]
flurima
i
ac
167
haec genus acre uirum, Marsos pubemque Sabellam
acre]
om.
r
ac
Sabellam]
sa
[
be?
]
bellam
a
168
adsuetumque malo Ligurem uolscosque uerutos
adsuetumque]
assuetumque
c
d
h
pc
j
n
δ
γ
4
Ligurem]
ligorem
c
ac
uolscosque]
uulscosque
b
ac
c
e
pc
f
pc
g
2
h
2
j
k
pc
r
pc
s
t
v
4
x
y
δ
ε
uulcosque
g
h
v
n
?(ac)
γ
4
uol
[
...
]
sque
a
ac
uuls
[
...
]
que
f
uuscosque
k
uols
[
.
]
cosque
r
ac
uolsosque
γ
m
?
uerutos]
uerotos
f
ac
169
extulit, haec Decios Marios magnosque Camillos,
extulit]
extuli
b
ac
#
hunc u. om.
h
suppl.
h
2
haec Decios]
decios haec
ε
Marios]
maios
b
ac
Camillos]
cam
[
e
]
llos
a
ac
camelos
b
ac
170
Scipiadas duros bello et te, maxime Caesar,
Scipiadas]
Scipi'ad'as
h
scipiades
γ
duros]
duro
γ
m
?(ac)
bello]
ferro
b
corr.
b
1
et]
iterauerat
γ
4
?(ac)
171
qui nunc extremis Asiae iam uictor in oris
qui nunc]
quin
z
ac
iam]
iamc
e
ac
172
imbellem auertis Romanis arcibus Indum.
imbellem]
inbellem
c
e
f
pc
g
h
i
j
k
r
s
t
v
x
y
n
ε
γ
4
γ
m
inbellum
f
z
173
salue, magna parens frugum, Saturnia tellus,
magna]
magne
c
ac
magn/e?/
h
ac
tellus]
telles
γ
4
?(ac)
174
magna uirum: tibi res antiquae laudis et artem
antiquae]
antiq(ue)
c
f
ac
s
t
y
ac
antiquo
a
ac
antiqua
j
ac
an'ti'quae
k
antique
v
ac
laudis?…?artem]
euanuit
ε
haec uerba
sscr
.
ε
3
artem]
artis
a
b
c
d
e
f
g
h
i
j
k
r
s
t
v
x
y
n
δ
ε
3
η
γ
4
[
.
]
artis
z
175
ingredior sanctos ausus recludere fontis,
sanctos]
santos
a
ac
sanctos
[
q(ue)
]
j
ausus]
ausos
c
ac
fontis]
fontes
b
c
d
e
f
g
h
i
j
k
r
pc
s
v
x
y
z
n
ε
η
γ
4
γ
m
176
Ascraeumque cano Romana per oppida carmen.
Ascraeumque]
ascreumque
c
v
γ
m
Ascre
[
.
]
umq(ue)
h
Romana]
roma
[
.
]
na
b
romano
γ
4
?(ac)
oppida]
opida
f
h
ac
γ
m
177
 Nunc locus aruorum ingeniis, quae robora cuique,
aruorum]
ar
[
b
]
orum
r
ac
ingeniis]
ingenuis
a
ac
ingentis
γ
m
quae]
-q(ue)
a
ac
f
ac
g
h
ac
s
ac
y
ac
cuique]
qu(a)eque
r
ac
cano
γ
m
178
quis color et quae sit rebus natura ferendis.
ferendis]
creandis
n
δ
ε
η
creandis
g
2
?(v)
179
difficiles primum terrae collesque maligni,
difficiles]
dificiles
f
primum]
primu
[
.
]
a
ac
180
tenuis ubi argilla et dumosis calculus aruis,
dumosis]
dumosus
c
ac
duosis
z
ac
calculus]
caculus
z
ac
181
Palladia gaudent silua uiuacis oliuae:
Palladia]
pallida
δ
pelladia
γ
m
?(ac)
gaudent]
gaudet
a
c
d
e
f
g
h
ac
i
ac
j
ac
r
pc
s
t
ac
v
ac
x
ac
y
z
n
δ
ε
η
γ
m
? gu
[
a
]
det
r
ac
182
indicio est tractu surgens oleaster eodem
183
plurimus et strati bacis siluestribus agri.
bacis]
om.
ε
suppl.
ε
3
baccis
d
e
z
b
[
i?
]
acis
f
184
at quae pinguis humus dulcique uligine laeta,
at quae]
atque
a
ac
e
g
ac
h
ac
i
ac
r
s
ac
v
x
y
ac
z
ac
ε
η
γ
4
γ
m
?
dulcique]
dulci
[
s?
]
que
g
uligine]
uligi
[
m?
]
e
f
ac
laeta]
lacta
s
ac
185
quique frequens herbis et fertilis ubere campus,
186
qualem saepe caua montis conualle solemus
montis]
m
[
.
]
ntis
a
ac
conualle]
conuelle
r
ac
187
despicere (huc summis liquuntur rupibus amnes
despicere]
dispicere
d
ac
f
ac
s
ac
γ
4
γ
m
huc]
om.
j
suppl.
j
1
summis]
summi
[
.
]
s
f
liquuntur]
linquuntur
h
ac
j
ac
y
2
lucuntur
a
ac
liquutur
y
licuntur
γ
m
188
felicemque trahunt limum), quique editus Austro
trahunt]
traunt
z
γ
4
γ
m
editus]
aeditus
t
Austro]
ustro
r
ac
iterauerat
γ
4
?(ac)
189
et filicem curuis inuisam pascit aratris:
et]
om.
s
suppl.
s
2
filicem]
felicem
a
ac
b
ac
k
ac
s
ac
v
ac
x
ac
γ
m
f
[
.
]
licem
e
f'i'licem
e
pc
herbam
s
2
pascitaratris]
pascit
[
..
]
r a
[
s
]
tris
r
ac
filicem]
herbam
s
2
190
hic tibi praeualidas olim multoque fluentis
multoque]
multo qu
[
.
]
e
c
fluentis]
fluentes
b
c
d
f
g
h
i
j
r
pc
s
v
pc
x
z
n
o
δ
η
γ
4
γ
m
?
191
sufficiet Baccho uitis, hic fertilis uuae,
sufficiet]
suficiat
γ
m
sufficietque
ε
Baccho]
bacho
b
d
s
z
o
δ
ε
η
bacco
c
e
f
g
γ
4
uitis]
uites
b
d
g
h
j
v
pc
x
2
z
n
o
δ
ε
η
γ
4
γ
m
192
hic laticis, qualem pateris libamus et auro,
laticis]
latices
r
ac
γ
m
193
inflauit cum pinguis ebur Tyrrhenus ad aras,
pinguis]
pingues
γ
4
Tyrrhenus]
thyrrenus
c
e
tyrhenus
a
ac
tirhenus
z
tirrenus
η
thirrenus
γ
4
194
lancibus et pandis fumantia reddimus exta.
lancibus]
lantibus
j
ac
lanci
r
ac
fumantia]
famantia
y
ac
195
sin armenta magis studium uitulosque tueri
magis]
ma
[
..
]
s
t
mais
t
pc
uitulosque]
uit
[
.
]
losque
a
ac
196
aut ouium fetum aut urentis culta capellas,
ouium fetum]
foetus ouium
[
...
]
k
fetum]
f(a/o)etus
a
b
c
e
f
g
h
i
j
ac
k
r
s
t
ac
v
x
y
z
δ
ε
γ
4
γ
m
? faetum
n
?(fetu)s
n
2
?(v)
urentis]
urentes
b
pc
d
f
g
h
pc
j
r
pc
s
z
n
o
δ
ε
η
γ
m
rentes
b
197
saltus et saturi petito longinqua Tarenti,
saltuset]
et saltus
d
s
t
x
z
γ
m
?saltus et
d
3
?(v)
et]
[
et?
]
t
om.
z
saturi]
satyri
s
ac
satiri
γ
m
?(ac)
Tarenti]
ta
[
r
]
renti
b
198
et qualem infelix amisit Mantua campum
infelix amisit]
inflexa misit
i
ac
amisit]
ammisit
ε
199
pascentem niueos herboso flumine cycnos:
herboso]
erboso
j
ac
cycnos]
ci(/y)gnos
f
g
h
i
j
k
s
t
v
x
y
z
n
o
η
γ
4
γ
m
200
non liquidi gregibus fontes, non gramina deerunt,
deerunt]
desunt
a
pc
c
d
e
f
g
h
i
j
s
t
v
z
n
o
δ
ε
η
γ
4
γ
m
derunt
a
derunt
b
ac
deerunt
η
2
?(v)
201
et quantum longis carpent armenta diebus
quantum]
quamtum
a
ac
202
exigua tantum gelidus ros nocte reponet.
gelidus]
gelibus
s
ac
frigidus
s
2
o
2
nocte]
nec te
i
ac
reponet]
reponit
b
ac
c
ac
g
reponat
f
ac
reponaet
γ
m
gelidus]
frigidus
s
2
o
2
203
nigra fere et presso pinguis sub uomere terra
nigra]
nigre
ε
ac
fere et]
om.
s
γ
m
fere
f
g
h
ac
i
ac
j
ac
k
ac
s
ac
fe
[
r
]
re
a
corr.
a
3
? feret
s
2
et presso]
expesso
γ
4
uomere]
[
..
]
mere
ε
ac
204
et cui putre solum (namque hoc imitamur arando),
205
optima frumentis: non ullo ex aequore cernes
optima]
obtima
f
? optuma
k
ac
?(
ex
obtimas)
γ
m
non ullo]
non
[
n
]
ullo
j
aequore]
'e'quore
γ
4
cernes]
cenes
f
ac
cernes
[
.
]
j
206
plura domum tardis decedere plaustra iuuencis;
plura]
pl/a/ura
ε
ac
decedere]
decetere
r
ac
decere
v
corr.
v
4
plaustra]
plautra
g
ac
y
ac
plaustra iuuencis]
-ra iuuenc-
i.r.
k
207
aut unde iratus siluam deuexit arator
siluam]
om.
f
suppl.
f
1
deuexit]
diuexit
c
pc
k
ac
r
ac
y
ac
de exit
z
ac
208
et nemora euertit multos ignaua per annos,
nemora]
nemor
[
.
]
k
ac
euertit]
uertit
f
ac
i
ac
t
auertit
s
ac
[
.
]
uertit
k
ac
multos]
mutos
ζ
ac
ignaua]
ignau
[
i
]
a
h
ignignaua
γ
m
?(ac)
209
antiquasque domos auium cum stirpibus imis
antiquasque]
antisque
ε
ac
domos]
domus
i
210
eruit; illae altum nidis petiere relictis,
eruit]
exuit
b
ac
illae]
ille
c
r
altum]
al
[
.
]
um
[
....
]
f
ac
alt
[
r
]
um
r
petiere]
petiuere
i
x
y
γ
m
peti
[
u
]
ere
f
k
t
peti'u'ere
r
s
211
at rudis enituit impulso uomere campus.
impulso]
inpulso
a
c
e
f
g
h
i
j
k
s
t
v
y
z
n
pc
o
ζ
γ
4
γ
m
inpulso
[
s
]
r
campus]
campos
c
ac
j
ac
t
ac
212
nam ieiuna quidem cliuosi glarea ruris
glarea]
glare'a'
h
galea
a
ac
s
ac
v
ac
213
uix humilis apibus casias roremque ministrat;
uix]
u
[
.
]
x
a
ac
humilis]
humiles
b
d
pc
g
pc
h
pc
j
v
pc
x
2
n
o
δ
ε
ζ
η
umiles
z
214
et tofus scaber et nigris exesa chelydris
tofus]
tofu's'
r
scaber]
scab
f
ac
scabe'r'
s
scabe
γ
m
scaberet]
scabi
[
....
]
r
ac
exesa]
ex
[
a
]
esa
j
v
exasa
t
ac
excesa
ζ
chelydris]
chael(y/i)dris
e
v
celidris
s
γ
m
215
creta negant alios aeque serpentibus agros
creta]
creata
t
ac
crete
v
ac
aeque]
aequa
h
ac
aequae
v
216
dulcem ferre cibum et curuas praebere latebras.
cibum]
om.
c
ac
et]
om.
b
ac
praebere]
preuere
o
δ
prebere
t
217
quae tenuem exhalat nebulam fumosque uolucris,
exhalat]
exalat
a
d
ac
f
h
j
ac
k
pc
s
v
x
ac
z
n
o
ac
ζ
γ
m
exa
[
.
]
at
k
exhala
[
n
]
t
r
exalaat
η
ac
nebulam]
n
[
u
]
bulam
b
ac
nibulam
r
ac
fumosque]
fumoque
e
ac
uolucris]
uolucres
a
b
c
d
e
f
g
h
i
j
k
r
pc
s
t
v
x
y
z
n
δ
ε
ζ
η
γ
m
218
et bibit umorem et, cum uult, ex se ipsa remittit,
umorem]
humorem
a
c
d
e
i
s
t
v
z
n
pc
o
δ
ε
ζ
η
γ
m
uult]
uolt
b
ac
se]
om.
z
ac
remittit]
remitit
k
ac
219
quaeque suo semper uiridi se gramine uestit
semper uiridi]
uiridi semper
a
c
d
e
f
g
h
i
pc
j
k
s
t
v
x
y
z
δ
ε
ζ
γ
m
?
uiridi sese
i
uiridi]
uidi
v
corr.
v
1
uiridise]
uiridi
[
s
]
e
r
ac
gramine]
gramite
c
ac
gramina
v
uestit]
uertit
f
ac
k
ac
x
y
ac
z
ac
? uestit
x
3
?(v)
220
nec scabie et salsa laedit robigine ferrum,
scabie]
scabi
[
a
]
e
j
t
scabia
v
et]
aut
t
o
η
laedit]
ledit
v
ledetit
γ
m
?
inter scribendum correxit
robigine]
rubigine
a
b
pc
c
d
e
f
g
h
i
k
r
pc
s
t
v
x
y
z
n
δ
ε
ζ
η
221
illa tibi laetis intexet uitibus ulmos,
intexet]
intexit
c
d
ac
z
ac
ζ
γ
m
?(ac)
222
illa ferax oleo est, illam experiere colendo
illa]
ille
r
ac
illa ferax]
[
illa feras
]
illa ferax
γ
m
oleo]
ole(a)e
a
pc
b
c
e
f
g
ac
h
2
i
pc
k
r
pc
t
v
x
y
z
n
o
δ
ε
ζ
η
olea
t
pc
ole
[
.
]
r
est]
om.
c
g
suppl
.
g
2
experiere]
experire
a
pc
h
ac
i
ac
j
ac
k
ac
v
x
y
ac
n
ζ
ac
experere
a
ac
[
b
]
experire
b
223
et facilem pecori et patientem uomeris unci.
et?1]
et
[
..
]
f
pecori]
pe
[
c
]
cori
j
unci]
iunci
ε
ac
224
talem diues arat Capua et uicina Vesaeuo
diues]
dies
f
ac
arat]
erat
b
ac
f
ac
j
ac
[
e?
]
rat
r
ac
Vesaeuo]
uesaeo
a
ac
f
ac
t
ac
uesaebo
b
ac
litt.
ues-
i.r.
k
uasaeuo
r
ac
225
ora iugo et uacuis Clanius non aequus Acerris.
et]
om.
r
suppl.
r
1
aequus]
aequi
γ
m
?(ac)
226
Nunc quo quamque modo possis cognoscere dicam.
quo quamque]
quoque
z
ac
quamque]
quamquae
b
ac
[
...
]
que
d
ac
227
rara sit an supra morem si densa requires
#
hunc u. om.
t
suppl.
t
4
morem]
om
.
c
moram
ζ
ac
requires]
requiras
c
d
e
f
2
g
h
ac
i
j
ac
k
r
pc
s
v
ac
x
y
z
n
o
δ
ε
ζ
2
η
γ
m
? requira
[
n
]
s
a
requir
[
i
]
s
ζ
228
(altera frumentis quoniam fauet, altera Baccho,
frumentis]
frumentes
v
pc
Baccho]
bacho
b
d
s
ac
z
2
o
δ
ε
ζ
η
γ
m
bocho
z
229
densa magis Cereri, rarissima quaeque Lyaeo),
densa]
sensa
z
ac
Cereri]
c
[
a
]
ereri
f
quaeque]
-q(ue) quae
f
ac
q(ue) q(ue)
g
Lyaeo]
laaeo
z
ly
[
a?
]
eo
o
230
ante locum capies oculis, alteque iubebis
alteque]
a
[
.
]
teque
a
ac
alt
[
.
]
eque
r
anteque
z
iubebis]
uidebis
γ
m
231
in solido puteum demitti, omnemque repones
solido]
solitudo
j
ac
demitti]
dimitti
a
ac
b
ac
f
z
δ
ε
ζ
ac
repones]
pones
a
ac
232
rursus humum et pedibus summas aequabis harenas.
rursus]
rursum
i
ac
summas]
summis
ε
aequabis]
aequabus
γ
m
harenas]
arenas
f
ac
h
i
r
s
v
y
γ
m
233
si deerunt, rarum pecorique et uitibus almis
deerunt]
derunt
a
ac
b
ac
f
pc
y
ac
z
ac
ζ
deer
[
unt?
]
n
deerit
n
1
o
δ
?(de)erunt
δ
2
?(v) id (est) si aliquid defuerit ut non repleatur fossa
n
2
rarum]
om.
i
suppl.
i
2
pecorique]
peccorique
v
deerunt]
id (est) si aliquid defuerit ut non repleatur fossa
n
2
234
aptius uber erit; sin in sua posse negabunt
aptius]
apsius
s
ac
erit]
eret
h
ac
sin]
si
[
.
]
a
ac
si'n'
h
si
t
sin in
v
235
ire loca et scrobibus superabit terra repletis,
scrobibus]
scropibus
s
ac
z
ac
superabit]
superauit
c
ac
d
ac
i
4
j
ac
o
ζ
remansit
δ
2
superabit]
remansit
δ
2
236
spissus ager: glaebas cunctantis crassaque terga
spissus]
spisus
s
ac
z
cunctantis]
cunctantes
b
c
d
f
ac
g
h
pc
j
s
x
n
o
δ
ζ
η
cunctatis
t
ac
terga]
terra
v
237
exspecta et ualidis terram proscinde iuuencis.
exspecta et]
exerce et
b
alio atramento corr.
b
1
exerce ac
a
2
?(v) expecta et
a
2
?(v)
ualidis]
ua
[
l?
]
lidis
f
proscinde]
pros
[
...
]
de
a
ac
proscinde
[
.
]
h
ac
238
salsa autem tellus et quae perhibetur amara
quae]
q(ue)
y
ac
perhibetur]
perhibet
a
ac
perh.betur
r
239
(frugibus infelix ea, nec mansuescit arando
mansuescit]
mansescit
s
mansuscit
z
ac
240
nec Baccho genus aut pomis sua nomina seruat)
Baccho]
bacho
c
z
o
δ
ε
η
bacco
e
aut]
haut
ε
ac
nomina]
nomima
f
ac
nomine
j
ac
seruat]
seruet
f
241
tale dabit specimen. tu spisso uimine qualos
dabit]
dabis
a
3
dauit
ac
specimen]
speci
[
.
]
men
i
ac
r
spisso]
pisso
f
ac
spissos
ε
qualos]
quales
s
corr.
s
3
panarios
s
2
qualos]
panarios
s
2
242
colaque prelorum fumosis deripe tectis;
fumosis]
fom
[
is
]
sis
a
ac
deripe]
diripe
b
ac
j
ac
tectis]
testis
z
ac
243
huc ager ille malus dulcesque a fontibus undae
244
ad plenum calcentur: aqua eluctabitur omnis
aqua eluctabitur]
om.
v
suppl.
v
4
aquae luctabitur
i
ac
z
aqua
luctabitur
o
η
aq(ue)luctabitur
a
ac
aqueluctabitus
f
ac
aqua
[
e?
]
eluctabitur
h
aque eluctabitur
r
ac
aqu'a'eluctabitur
s
pc
omnis]
[
a?
]
mnis
a
amnis
s
corr.
a
3
s
3
245
scilicet et grandes ibunt per uimina guttae;
scilicet]
scilet
r
ac
grandes]
grandis
f
ac
g
ac
246
at sapor indicium faciet manifestus et ora
et]
at
n
e(t)
n
2
?(v)
ora]
ore
j
ac
247
tristia temptantum sensu torquebit amaro.
#
hunc u.
om.
j
suppl.
j
1
tristia]
tristi
[
ti
]
a
b
y
tristitia
c
ac
v
tristi
[
n
]
a
g
y
tristi
[
..
]
k
ac
temptantum]
temptatum
f
ac
temptandum
s
ac
sensu]
sensu
[
s
]
t
post
sensu
-s scribere coepit
y
id est sapore
y
2
torquebit]
torqueuit
ac
δ
amaro]
amaror
b
c
pc
g
1
h
pc
i
1
j
1
k
r
3
s
2
t
v
x
3
y
ac
n
o
δ
ε
ζ
η
amaros
z
ac
amaro
d
2
t
5
?(v) id est amaritudo
c
d
2
i
2
t
5
idest amaritudo et est uera lectio sermoque lucretii
r
3
amaritudo
s
2
v
4
amaritudinis facit
v
4
n
amaritudo terrae uel aquae
y
2
sensu]
id est sapore
y
2
amaro]
id est amaritudo
c
d
2
i
2
t
5
idest amaritudo et est uera lectio sermoque lucretii
r
3
amaritudo
s
2
v
4
amaritudinis facit
v
4
n
amaritudo terrae uel aquae
y
2
248
pinguis item quae sit tellus, hoc denique pacto
quae]
q(ue)
g
ac
v
ac
sit]
si't'
v
pacto]
facto
r
ac
249
discimus: haud unquam manibus iactata fatiscit,
discimus]
dicimus
r
ac
haud]
aud
r
ac
litt.
h-
om.
t
sed mox suppl. inter scribendum
unquam]
umquam
c
e
i
s
t
v
x
n
[
h
]
umquam
b
iactata]
[
.
]
acta
[
..
]
j
ac
fatiscit]
fatescit
a
ac
e
ac
f
g
ac
h
i
v
ac
x
ac
fati
[
.
]
scit
j
fatesscit
j
pc
250
sed picis in morem ad digitos lentescit habendo.
picis]
pi
[
s
]
cis
j
r
piceis
i
ac
ad]
om.
j
ac
digitos]
degitos
r
ac
251
umida maiores herbas alit, ipsaque iusto
umida]
humida
a
b
c
d
e
j
s
v
z
n
δ
ε
ζ
alit]
halit
z
252
laetior. a, nimium ne sit mihi fertilis illa,
laetior]
laetio
[
r
]
δ
leti
[
e
]
or
ζ
a]
ah
a
4
b
3
i
pc
j
pc
k
r
ac
y
ζ
ha
c
s
z
4
'h'a
[
h
]
r
pc
a nimium]
animum
f
ac
z
pc
nimium]
mmium
s
ac
nemium
v
mihi]
mi
[
c
]
hi
b
253
nec se praeualidam primis ostendat aristis!
nec]
neu
a
3
b
pc
e
pc
g
i
ac
k
r
s
x
ζ
2
η
?ne
[
c
]
e
ne
[
c?
]
'u'
t
nec
a
2
?(v) neu
o
2
?(v)
ostendat]
ostendit
ζ
ac
254
quae grauis est ipso tacitam se pondere prodit,
prodit]
p'r'o
[
n?
]
dit
r
255
quaeque leuis. promptum est oculis praediscere nigram,
quaeque]
quaequa
j
ac
promptum]
promptu
a
ac
i
pc
s
promtum
r
v
proptum
f
ac
praediscere]
praedicere
b
ac
r
ac
praediscer'e'
t
256
et quis cui color. at sceleratum exquirere frigus
et]
/D?/
c
ac
quis cui]
quis quis
a
pc
b
pc
c
pc
d
e
f
2
g
h
i
j
k
r
pc
s
t
v
x
y
z
n
o
δ
ε
ζ
η
quis
[
....
]
b
f
quis cuique
c
ac
t
pc
quis cui
[
que?..
]
r
color at]
color
a
ac
d
ac
t
pc
z
color ac
f
ac
z
4
color et
c
ac
r
ac
color ad
b
ac
color
[
..
]
at
r
ac
calor at
ε
ac
257
difficile est: piceae tantum taxique nocentes
difficile]
dificile
t
piceae]
piceae
[
.
]
j
258
interdum aut hederae pandunt uestigia nigrae.
interdum]
intedum
j
ac
aut]
aut aut
o
ac
hederae]
'h'ederae
h
herera
r
ac
259
His animaduersis terram multo ante memento
animaduersis]
animad
[
i?
]
uersis
h
y
260
excoquere et magnos scrobibus concidere montis,
excoquere]
exquoquere
a
c
e
f
h
r
s
v
x
o
magnos]
magno
b
ac
scrobibus]
scro
[
..
]
ibus
a
montis]
montes
a
pc
b
ac
c
d
e
f
g
h
i
j
k
r
pc
s
t
pc
v
ac
x
y
z
n
o
δ
ε
1
ζ
η
261
ante supinatas Aquiloni ostendere glaebas
supinatas]
sopinatas
c
ac
e
pc
i
ac
z
ac
supinat/i?/s
k
ac
262
quam laetum infodias uitis genus. optima putri
laetum]
letum
e
optima]
optuma
r
ac
obtima
γ
putri]
putri
[
.
]
b
j
263
arua solo: id uenti curant gelidaeque pruinae
solo]
soli
b
ac
gelidaeque]
gelidae
d
ac
gelidaeq
[
u
]
e
γ
pruinae]
prui
e
nae
j
264
et labefacta mouens robustus iugera fossor.
labefacta]
lauefacta
o
η
labefacte
b
ac
labaefacta
t
mouens]
moues
j
ac
mouent
z
ac
robustus]
rubustus
b
ac
fossor]
so
[
..
]
or
a
ac
fofor
ζ
fosor
ζ
pc
265
at si quos haud ulla uiros uigilantia fugit,
haud]
aut
b
ac
h
ac
haut
c
ac
f
ac
266
ante locum similem exquirunt, ubi prima paretur
locum]
loc/./m
h
ac
ubi]
u
[
r
]
bi
r
267
arboribus seges et quo mox digesta feratur,
#
hunc u. om.
r
suppl.
r
2
et]
om.
f
suppl.
f
1
digesta]
degesta
a
f
ac
h
i
ac
j
ac
k
ac
r
1
s
v
x
egesta
g
h
corr.
g
2
h
2
[
.
]
egesta
c
aegesta
c
pc
268
mutatam ignorent subito ne semina matrem.
mutatam]
mutata
d
g
j
r
s
t
pc
n
pc
o
δ
ε
ac
ζ
γ
mutata
[
m?
]
f
mutatam
[
et?
]
t
ac
ignorent]
[
....
]
rent
a
subito]
sibito
c
ac
semina]
semin
[
.
]
a
ac
269
quin etiam caeli regionem in cortice signant,
regionem]
regionenem
c
ac
signant]
signent
o
η
sign
[
e?
]
nt
h
ac
270
ut, quo quaeque modo steterit, qua parte calores
quo quaeque]
quoque quae
i
ac
r
quae quoq(ue)
s
quoque quae
γ
3
quaeque]
q(uae)'q(ue)'
c
q(ue)que
z
ac
parte]
porte
e
ac
271
austrinos tulerit, quae terga obuerterit axi,
quae]
que
a
ac
z
ac
qua
s
obuerterit]
obuerteret
c
ac
f
g
ac
h
i
ac
j
ac
s
ac
z
ac
uerterit
v
'ob'uerterit
v
4
272
restituant: adeo in teneris consuescere multum est.
restituant]
restitu
[
i
]
t
a
corr.
a
3
in]
om.
v
273
collibus an plano melius sit ponere uitem,
plano melius]
planam leuius
γ
ac
ponere]
inponere
g
274
quaere prius. si pinguis agros metabere campi,
quaere]
quae're'
c
prius]
pius
g
ac
pinguis]
pingues
b
pc
f
ac
g
h
pc
i
k
ac
s
ac
x
ζ
ping
[
..
]
t
ac
agros]
i.r.
o
agris
γ
metabere]
met
[
.
]
abere
f
campi]
campos
γ
camp
[
is
]
δ
275
densa sere (in denso non segnior ubere Bacchus);
densa?…?Bacchus]
hunc u. om.
o
suppl.
o
1
non]
[
.
]
on
t
ac
ubere]
[
.
]
ubere
r
Bacchus]
bachus
b
c
d
z
o
2
δ
ε
ζ
η
baccus
e
h
276
sin tumulis accliue solum collisque supinos,
sin tumulis]
sint umilis
i
ac
r
ac
sint tumulus
t
ac
tumu
[
.
]
lis
n
?(tumul)os
n
2
?(v)
accliue]
adcliue
a
b
c
d
e
f
g
i
2
j
k
r
s
t
pc
v
x
y
o
ε
ζ
η
γ
addliue
i
ad/...iue/
t
addiue
z
collisque]
collesque
b
c
d
e
f
g
i
s
t
v
x
y
z
n
o
δ
ε
ζ
η
γ
supinos]
su
[
p
]
pinos
v
277
indulge ordinibus; nec setius omnis in unguem
indulge]
indulce
t
ac
ut uid.
ordinibus]
hordinibus
o
2
setius]
se
[
.
]
us
f
corr.
f
2
retius
i
ac
saetius
r
segnius
o
omnis]
om.
t
ac
suppl.
t
4
omni
y
ac
in unguem]
inun
[
..
]
ge
r
ac
unguem]
anguem
t
ac
γ
ac
ungem
x
278
arboribus positis secto uia limite quadret:
secto]
sectet
t
ac
limite]
limine
t
ac
279
ut saepe ingenti bello cum longa cohortis
cohortis]
cohortes
a
ac
b
ac
c
d
e
h
pc
i
2
j
k
r
pc
s
t
pc
x
y
z
n
o
δ
ε
ζ
η
γ
1
chortis
g
chortes
g
1
choortes
g
2
coortes
γ
280
explicuit legio et campo stetit agmen aperto,
#
hunc u. om
.
c
suppl.
c
2
agmen aperto]
agmen perto
a
ac
aperto]
post litt.
a-
uerbum periit in
c
281
derectaeque acies ac late fluctuat omnis
derectaeque]
directaeque
a
ac
b
pc
c
pc
d
pc
g
2
h
pc
i
ac
j
pc
k
s
t
v
pc
y
pc
z
n
δ
ε
ζ
η
γ
pc
d
[
e?
]
rectaeque
d
derectae quae
r
deraectaque
y
derectaeq
[
u
]
e
γ
fluctuat]
fluctat
o
ac
282
aere renidenti tellus, necdum horrida miscent
renidenti]
renitenti
c
ac
d
pc
e
pc
f
g
h
i
j
k
r
s
t
v
ac
x
y
z
n
2
δ
1
ε
ζ
η
pc
nitenti
n
δ
r
[
...
]
denti
a
ac
retinenti
e
ac
refulgenti
v
4
repugnanti
x
3
necdum]
nondum
b
horrida]
orrida
g
r
ac
z
miscent]
misit
f
pc
g
corr.
g
2
mis
[
..
]
f
renidenti]
refulgenti
v
4
repugnanti
x
3
283
proelia, sed dubius mediis Mars errat in armis.
proelia]
proelia
[
s
]
t
sed]
de
γ
ac
Mars]
mass
c
ac
errat]
erat
a
ac
f
ac
k
ac
o
284
omnia sint paribus numeris dimensa uiarum,
numeris]
numer
[
um?
]
k
ac
dimensa]
demensa
a
b
ac
d
pc
e
f
g
ac
h
ac
i
ac
j
ac
k
pc
r
pc
s
v
ac
x
ac
y
ac
z
d
[
e
]
mensa
d
ac
285
non animum modo uti pascat prospectus inanem,
#
hunc u. post 288 collocauit
g
uti]
ut
b
ac
286
sed quia non aliter uiris dabit omnibus aequas
uiris]
uires
a
b
pc
c
d
e
f
g
h
i
j
k
r
s
t
v
x
y
z
n
o
δ
ε
ζ
η
γ
aequas]
aquas
b
ac
287
terra, neque in uacuum poterunt se extendere rami.
neque]
neq
[
u
]
e
γ
uacuum]
uaccuum
e
poterunt]
poterint
s
potuerunt
γ
ac
se]
se
[
d
]
a
extendere]
extende
i
ac
rami]
om.
z
ac
288
Forsitan et scrobibus quae sint fastigia quaeras.
scrobibus]
scropibus
e
z
quae]
q(ue)
y
ac
z
quaeras]
quaeres
r
pc
289
ausim uel tenui uitem committere sulco;
ausim]
a
[
.
]
usim
a
uel]
[
.
]
?
j
290
altior ac penitus terrae defigitur arbos,
#
hic u. periit in
v
suppl.
v
5
altior]
altius
a
c
d
e
2
h
i
j
k
r
s
t
x
y
n
o
ε
ζ
γ
3
pro profundius
e
2
ac]
at
c
pc
oc
f
ac
[
h
]
ac
j
arbos]
arbor
h
y
pc
albor
y
altior]
pro profundius
e
2
291
aesculus in primis, quae quantum uertice ad auras
aesculus]
esculus
a
292
aetherias, tantum radice in Tartara tendit.
aetherias]
aethereas
g
ε
ethereas
e
2
aeterias
j
ac
radice]
radices
i
ac
293
ergo non hiemes illam, non flabra neque imbres
ergo]
[
c
]
rgo
j
ac
hiemes]
[
.
]
emes
a
ac
himes
γ
flabra]
f'l'abra
r
neque]
nec
n
γ
294
conuellunt: immota manet multosque nepotes,
conuellunt]
conuellent
b
ac
cumuellunt
z
immota]
inmota
a
c
e
f
g
h
i
j
k
r
s
t
y
z
ε
inmo
[
n
]
ta
b
multosque]
multosq
[
u
]
e
γ
nepotes]
per annos
a
b
1
c
d
e
f
g
2
h
i
j
k
r
s
t
v
x
y
z
n
o
δ
ε
ζ
η
γ
per annos
i.r.
g
nepotes
g
2
?(v) nepotes
a
2
?(v) multosque nepotes
o
3
?(v)
295
multa uirum uoluens durando saecula uincit,
uirum]
uir
[
..
]
a
ac
uoluens]
uol
[
.
]
ens
a
ac
durando]
uiuendo
b
uiuendo
a
2
?(v)
296
tum fortis late ramos et bracchia tendens
fortis]
fortes
b
pc
c
d
e
pc
f
g
h
j
k
r
s
t
v
pc
x
y
z
n
δ
ε
ζ
γ
? forte
i
ac
bracchia]
brachia
a
c
d
e
f
g
h
i
s
t
v
z
n
pc
o
δ
ε
ζ
η
b'r'achia
b
tendens]
tendes
r
ac
pandens
γ
297
huc illuc media ipsa ingentem sustinet umbram.
illuc]
illuc
[
....
]
y
sustinet]
sustulit
η
2
?(v) continet
e
2
umbram]
umbra
γ
ac
sustinet]
continet
e
2
298
 Neue tibi ad solem uergant uineta cadentem,
Neue]
ne
[
e
]
ue
e
f
uergant]
uertunt
o
299
neue inter uitis corylum sere, neue flagella
#
hunc u. post 300 collocauerat
z
ac
neue?1]
neue
[
.....
]
f
uitis]
uites
a
b
c
d
e
f
g
h
j
k
r
pc
s
t
v
x
y
z
n
o
δ
ε
ζ
η
γ
flagella]
flagella
[
.
]
j
300
summa pete aut summa defringe ex arbore plantas
summa?2]
summas
a
c
i
2
r
pc
v
z
n
o
δ
defringe]
de
[
..
]
nge
[
x
]
ζ
ac
plantas]
plates
γ
ac
planta
n
ac
301
(tantus amor terrae), neu ferro laede retunso
neu]
neue
a
ac
i
ac
v
ζ
2
γ
3
ne
[
.
]
f
ne
g
retunso]
retuso
a
pc
b
c
h
pc
i
2
k
t
pc
v
pc
x
y
ac
o
ζ
γ
pc
retu
[
n
]
so
j
r
s
n
i.r.
t
re
[
...
]
so
a
?(re)tuso
a
2
?(v) retonso
a
3
retonso
g
litt.
r-
i.r.
δ
?
302
semina, neue oleae siluestris insere truncos.
#
hunc u. om.
z
suppl.
z
3
semina]
semia
e
ac
neue]
ne/n?/e
[
e?
]
s
ac
ueue
t
ac
om.
v
suppl.
v
1
siluestris]
siluestres
c
e
2
g
pc
h
i
j
s
t
x
n
o
δ
ε
ζ
η
insere]
insere
[
re
]
j
inseret
t
ac
303
nam saepe incautis pastoribus excidit ignis,
incautis]
incau
[
.
]
tis
h
pastoribus]
patoribus
f
ac
ignis]
ignes
γ
ac
304
qui furtim pingui primum sub cortice tectus
furtim]
furt
[
..
]
f
ac
pinguiprimum]
primum pingui
r
305
robora comprendit, frondesque elapsus in altas
comprendit]
conpr(a)endit
a
c
f
g
h
r
s
v
y
pc
γ
compraendit
i
n
comprehendit
δ
ζ
conp(rae)haendit
j
compre
[
he
]
ndit
t
conpendit
y
frondesque]
fondesque
o
ac
elapsus]
elasus
a
ac
306
ingentem caelo sonitum dedit; inde secutus
caelo]
caelu
[
m
]
γ
ac
sonitum]
soni
[
..
]
tum
f
307
per ramos uictor perque alta cacumina regnat,
perque]
per
[
q(ue)
]
ζ
308
et totum inuoluit flammis nemus et ruit atram
flammis]
famis
f
flamis
c
f
2
309
ad caelum picea crassus caligine nubem,
caligine]
caligine
[
c
]
e
310
praesertim si tempestas a uertice siluis
tempestas]
tempes'tes'
j
ac
tempesta
ζ
a]
ad
s
311
incubuit, glomeratque ferens incendia uentus.
glomeratque]
glomor atque
i
ac
312
hoc ubi, non a stirpe ualent caesaeque reuerti
hoc]
ho
[
h?
]
f
ac
non a]
n
[
...
]
f
n
[
.
]
g
ac
a]
om.
r
ac
v
suppl.
v
4
[
..
]
b
ac
ab
n
stirpe]
stipe
f
ac
tirpe
s
ac
caesaeque]
caseque
y
ac
reuerti]
reuertit
z
ac
313
possunt atque ima similes reuirescere terra;
reuirescere]
reuerescere
f
ac
reui
[
..
]
scere
h
ac
reuiscere
v
reuiuescere
o
ε
ac
terra]
terra
[
m
]
γ
314
infelix superat foliis oleaster amaris.
oleaster]
olester
o
ac
315
Nec tibi tam prudens quisquam persuadeat auctor
quisquam]
qu
[
.
]
f
corr.
f
2
auctor]
autor
s
ac
316
tellurem Borea rigidam spirante mouere.
rigidam]
rigiam
j
ac
gelidam
a
2
?(v)
mouere]
moueri
f
ac
317
rura gelu tum claudit hiems, nec semine iacto
gelu]
gelum
δ
ac
ζ
ac
claudit]
cludit
e
hiems]
hiemps
b
ac
c
e
f
h
i
pc
t
v
z
ζ
γ
hieps
ε
nec]
ne'c'
t
iacto]
lacto
s
ac
proiecto
s
2
iacto]
proiecto
s
2
318
concretam patitur radicem adfigere terrae.
concretam]
concre
[
.
]
tam
v
adfigere]
affigere
b
pc
k
n
δ
terrae]
rubenti
z
ac
319
optima uinetis satio, cum uere rubenti
optima]
otuma
b
uinetis]
uinetis
t
320
candida uenit auis longis inuisa colubris,
auis]
om.
r
suppl.
r
2
longis]
iterauerat
δ
ac
colubris]
colobris
b
ac
321
prima uel autumni sub frigora, cum rapidus Sol
frigora]
frigore
b
ac
c
ac
rapidus]
rapidis
i
ac
rapidos
γ
ac
322
nondum hiemem contingit equis, iam praeterit aestas.
nondum]
nundum
r
s
ac
hiemem]
hiemen
r
ac
contingit]
contigit
c
ac
i
ac
continget
b
ac
equis]
aequis
c
r
t
iam]
om.
z
ac
aestas]
estus
η
323
uer adeo frondi nemorum, uer utile siluis,
uer?2]
ue/l/
γ
ac
utile]
utili
f
ac
324
uere tument terrae et genitalia semina poscunt.
uere]
ueri
b
ac
tument]
timent
i
ac
325
tum pater omnipotens fecundis imbribus Aether
omnipotens]
omnipoten
[
t?
]
s
r
omniputens
x
omnipudens
ε
ζ
Aether]
aet'h'er
γ
326
coniugis in gremium laetae descendit, et omnis
coniugis]
coniugui
i
ac
laetae]
latae
c
ac
n
? laet
[
t
]
e
a
laete
k
laete
n
3
?(v)
omnis]
omnes
b
pc
c
d
g
pc
h
r
3
x
y
ζ
γ
327
magnus alit magno commixtus corpore fetus.
commixtus]
conmixtus
c
f
j
v
ac
commixtos
b
ac
committus
y
ac
328
auia tum resonant auibus uirgulta canoris,
resonant]
resonat
i
ac
s
ac
329
et uenerem certis repetunt armenta diebus;
repetunt]
rep
[
o
]
tunt
a
ac
330
parturit almus ager Zephyrique tepentibus auris
almus]
omnis
ζ
almus
ζ
2
?(v)
Zephyrique]
zepherique
s
v
ac
ε
ζ
zypphyrique
f
g
zeppherique
h
ac
zippherique
i
ac
zephiriq
[
u
]
e
γ
tepentibus]
trementibus
a
b
c
d
e
f
g
h
i
j
k
r
s
v
x
y
z
γ
331
laxant arua sinus; superat tener omnibus umor,
sinus]
sinos
f
ac
umor]
humor
a
b
c
d
e
f
pc
v
z
n
o
δ
ε
ζ
332
inque nouos soles audent se gramina tuto
#
hunc u. om.
a
suppl.
a
2
gramina]
germina
n
2
?(v)
tuto]
tuto
[
.
]
g
333
credere, nec metuit surgentis pampinus Austros
nec metuit]
nametuit
y
ac
surgentis]
surgentes
c
d
g
i
pc
s
t
x
z
n
o
δ
ε
ζ
η
pampinus]
pampinas
g
ac
pampinos
γ
ac
panpinos
ζ
Austros]
au's'tros
c
334
aut actum caelo magnis Aquilonibus imbrem,
aut]
haut
g
z
2
haud
g
1
actum]
iactum
b
ac
atum
y
ac
hactum
z
ac
magnis]
magnus
y
ac
z
ac
Aquilonibus]
aquilonis
f
ac
imbrem]
imbre
[
s
]
a
ac
335
sed trudit gemmas et frondes explicat omnis.
omnis]
omnes
b
pc
c
d
g
2
x
n
ζ
γ
336
non alios prima crescentis origine mundi
non]
nos
s
ac
alios]
alio's'
h
origine]
origini
a
ac
337
inluxisse dies aliumue habuisse tenorem
inluxisse]
illuxisse
b
pc
n
o
δ
ζ
η
dies]
di
[
a
]
es
y
aliumue habuisse]
alium uel habuisse
t
ac
338
crediderim: uer illud erat, uer magnus agebat
crediderim]
credidirim
f
ac
uer?1]
u
[
..
]
a
ac
om.
r
suppl.
r
1
agebat]
aiebat
v
ducebat
v
4
agebat]
ducebat
v
4
339
orbis et hibernis parcebant flatibus Euri,
parcebant]
pascebant
d
g
ac
pacebant
f
ac
parce
[
n
]
bant
t
ac
340
cum primae lucem pecudes hausere, uirumque
cum]
tunc
i
3
?(v)
primae]
primum
a
3
b
c
pc
d
pc
f
g
h
i
j
r
v
z
ε
γ
prim
[
o?
]
d
primam
n
o
δ
η
prima
ζ
p(ro) prime
δ
2
?
hausere]
ausere
c
f
ac
t
v
uiderunt
v
4
hausere]
uiderunt
v
4
341
terrea progenies duris caput extulit aruis,
terrea]
ferrea
c
d
e
f
g
h
i
j
k
r
s
t
v
x
y
z
ac
n
o
δ
ε
ζ
η
γ
fe'r'rea
a
aruis]
apuis
h
ac
arbis
o
ac
342
immissaeque ferae siluis et sidera caelo.
immissaeque]
inmissaeque
c
g
r
pc
s
t
y
z
ε
ζ
η
immisaeque
e
ac
v
inmisaeque
i
ac
inmisaequ
[
a
]
e
r
ac
immissaeq
[
u
]
e
γ
ferae]
fere
t
fe
[
r
]
rae
γ
343
nec res hunc tenerae possent perferre laborem,
possent]
possint
a
ac
f
ac
g
ac
possunt
i
ac
j
ac
posent
z
ac
perferre]
[
suf?
]
ferre
b
ac
per'f'erre
r
344
si non tanta quies iret frigusque caloremque
iret]
fieret
o
1
η
frigusque]
frig
[
id?
]
usq(ue)
s
frigusq
[
u
]
e
γ
caloremque]
calorem
c
ac
f
g
j
s
t
x
δ
?
corr.
s
1
t
3
calorem
[
.
]
k
ac
calorque
r
ac
calorem
[
que
]
γ
345
inter, et exciperet caeli indulgentia terras.
exciperet]
excipere
[
nt
]
γ
ac
indulgentia]
indulgentie
z
ac
indulgentia
[
s
]
ζ
346
Quod superest, quaecumque premes uirgulta per agros
Quod]
quot
z
ac
quaecumque]
quaccumque
t
347
sparge fimo pingui et multa memor occule terra,
fimo]
simo
f
ac
occule]
ocule
e
h
ac
i
ac
ε
oculo
a
ac
terra]
terra
[
m
]
c
γ
terr
[
.
]
a
ac
348
aut lapidem bibulum aut squalentis infode conchas;
lapidem]
libipidem
z
ac
bibulum]
bibilum
f
ac
bibelum
g
ac
squalentis]
squalentes
c
d
g
i
s
z
n
δ
ζ
infode]
info
[
.
]
de
h
infoda
y
ac
conchas]
om.
y
suppl.
y
3
concas
a
ac
c
d
h
i
ac
t
z
2
n
ac
ccas
z
349
inter enim labentur aquae, tenuisque subibit
#
hunc u. om.
h
suppl.
h
2
aquae]
aq(ue)
f
ac
a
[
e
]
quae
j
350
halitus, atque animos tollent sata. iamque reperti
iamque]
[
n
]
amque
b
ac
'i'amque
r
reperti]
repertis
z
ac
351
qui saxo super atque ingentis pondere testae
qui]
qui
[
s?
]
g
saxo]
caxo
s
ac
saxso
z
ac
super atque]
sup
[
r
]
atque
δ
ac
352
urgerent: hoc effusos munimen ad imbris,
urgerent]
urguerent
a
b
c
ac
d
ac
e
j
ac
t
v
z
ζ
γ
hoc]
hoc
[
e(st)?
]
g
munimen]
munine
a
2
?(v) alii munimen id est pro nimiis fluuiis
a
2
imbris]
imbres
a
b
c
d
e
f
g
h
i
j
k
r
s
t
v
x
y
z
n
o
δ
ζ
η
γ
munimen]
alii munimen id est pro nimiis fluuiis
a
2
353
hoc, ubi hiulca siti findit Canis aestifer arua.
hoc]
h/u/c
d
ac
ubi]
[
h
]
ubi
n
hiulca]
hul
[
.
]
ca
r
ac
ulca
t
ac
hiula
y
ac
354
Seminibus positis superest diducere terram
diducere]
deducere
a
ac
b
pc
c
pc
e
f
ac
g
h
pc
i
j
pc
k
pc
r
pc
s
ac
t
v
x
y
ac
n
o
δ
ε
ζ
η
γ
ducere
j
355
saepius ad capita et duros iactare bidentis,
bidentis]
bidentes
b
pc
c
d
g
pc
h
pc
i
j
s
z
n
o
δ
ε
ζ
η
γ
3
356
aut presso exercere solum sub uomere et ipsa
presso]
presso
[
s
]
γ
uomere]
mouere
j
ac
z
ac
357
flectere luctantis inter uineta iuuencos;
luctantis]
luctantes
b
pc
c
d
g
pc
h
pc
j
r
pc
s
t
x
2
z
n
o
δ
ε
ζ
η
uineta]
uinete
r
ac
358
tum leuis calamos et rasae hastilia uirgae
leuis]
leues
c
d
g
pc
i
pc
s
x
2
z
n
o
δ
η
hastilia]
astilia
h
ac
k
s
o
ε
η
γ
hastialia
e
hostilia
v
ac
uirgae]
uirguae
j
ac
359
fraxineasque aptare sudes furcasque ualentis,
fraxineasque]
fraxineas
a
ac
v
aptare]
abtare
t
ac
sudes]
surdes
z
ac
furcasque]
furtasque
a
ac
furcas
z
ac
ualentis]
i.r.
k
bicornes
c
pc
d
e
g
2
?(v)
h
2
i
j
k
pc
s
x
z
n
δ
ζ
η
ualentes
a
pc
b
ac
g
pc
fortasse ante rasuram
c
h
k
bicornis
t
ε
uicornes
o
ualentes
d
2
?(v)
h
2
?(v)
o
2
?(v) fortes, ualentes
s
2
ualentis]
fortes, ualentes
s
2
360
uiribus eniti quarum et contemnere uentos
eniti]
eni
[
q(ue)?
]
a
ac
inniti
n
o
δ
? inniti
η
4
?(v) eniti
o
2
?(v)
quarum]
quorum
b
ac
r
ac
contemnere]
contempnere
a
b
c
d
ac
e
f
g
pc
h
j
k
v
x
o
ε
η
361
adsuescant summasque sequi tabulata per ulmos.
adsuescant]
assuescant
d
j
k
n
δ
η
aduescant
o
summasque]
summas
r
ac
sequi]
saequi
γ
362
Ac dum prima nouis adolescit frondibus aetas,
dum]
cum
d
ac
prima]
/pri/ma
r
prima nouis]
priman duis
i
ac
nouis]
nobis
ζ
ac
γ
ac
adolescit]
adolescet
f
g
r
ac
s
2
γ
corr.
g
2
crescit
g
2
aetas]
ae
[
s
]
tas
b
v
uitam
v
4
adolescit]
crescit
g
2
aetas]
uitam
v
4
363
parcendum teneris, et dum se laetus ad auras
teneris]
tenoris
s
ac
se]
s
[
.
]
e
r
laetus]
laetas
s
ac
v
ac
364
palmes agit laxis per purum immissus habenis,
palmes]
palmas
s
ac
γ
ac
palmis
o
2
agit]
aget
a
ac
b
ac
c
ac
k
r
s
ac
v
ac
x
ac
y
ac
z
ag
[
e?
]
t
d
ac
extendit
c
2
ducet
k
3
r
3
immissus]
inmissus
b
c
d
e
f
g
h
i
j
k
r
s
t
v
x
y
z
o
ac
δ
ε
ζ
γ
inmi's'sus
a
habenis]
abenis
f
ac
h
ac
i
ac
s
agit]
extendit
c
2
ducet
k
3
r
3
365
ipsa acie nondum falcis temptanda, sed uncis
acie]
acies
a
ac
i
pc
s
pc
?acies
j
3
?(v)
nondum falcis]
falcis nondum
a
c
d
e
f
g
h
i
j
k
s
t
v
x
y
z
δ
ζ
?
nondum?…?uncis]
haec uerba (usque ad u. 369) om.
v
suppl.
v
2
temptanda]
temtanda
r
sed]
s(unt) sed
z
ac
366
carpendae manibus frondes interque legendae.
#
hunc u. om.
v
suppl.
v
2
carpendae]
carpente
a
ac
carpentae
f
ac
frondes]
frondes qui
z
ac
367
inde ubi iam ualidis amplexae stirpibus ulmos
#
hunc. u. om.
v
suppl.
v
2
ualidis]
ualides
i
ac
stirpibus]
stipibus
z
stirpimus
γ
ac
ulmos]
u'l'mos
γ
368
exierint, tum stringe comas, tum bracchia tonde
#
hunc u. om.
v
suppl.
v
2
exierint]
exigerint
a
v
ac
exieri'n't
c
exi
[
.
]
erint
e
tum?1]
tunc
c
stringe]
strige
γ
ac
comas]
commas
i
comes
y
ac
bracchia]
brachia
a
b
c
e
f
g
h
i
j
k
s
t
v
x
z
n
o
δ
ε
ζ
η
tonde]
tunde
i
369
(ante reformidant ferrum), tum denique dura
#
hunc u. om.
v
suppl.
v
2
reformidant]
ne formidant
a
3
c
e
3
?(v)
f
ac
h
ac
j
r
pc
t
ac
reformident
y
1
n
δ
η
? ne formident
a
g
y
2
nec formidant
i
6
x
formidabant
i
[
.
]
ne formident
s
[
..
]
formidant
v
corr.
v
1
formident
o
? re(formidant)
j
4
?(v) (reformid)a(nt)
n
2
?(v) feceris quare
r
3
ferrum]
ferum
y
ac
denique]
den'i'que
t
deneque
y
ac
dura]
uura
i
ac
#
post hunc u. unum u. erasum (fortasse u. 370 bis scriptum) exhibet
y
reformidant]
feceris quare
r
3
370
exerce imperia et ramos compesce fluentis.
exerce]
exercere
j
ac
y
ac
imperia]
inperia
f
imper
[
u
]
ia
y
compesce]
conpesce
a
b
g
v
fluentis]
fluentes
c
f
g
i
j
ac
k
s
t
x
z
n
δ
ε
ζ
η
371
 Texendae saepes etiam et pecus omne tenendum,
tenendum]
ten'en'dum
r
372
praecipue dum frons tenera imprudensque laborum;
frons]
f'r'ons
c
t
fron'd's
h
fron
γ
ac
imprudensque]
inprudensque
a
3
b
c
e
f
g
h
i
j
k
r
s
t
v
x
z
δ
ε
γ
prudensque
a
laborum]
laborem
s
ac
labo
[
rem?
]
'rum'
t
373
cui super indignas hiemes solemque potentem
indignas]
dignas
a
corr.
a
3
hiemes]
om.
s
ac
374
siluestres uri adsidue capreaeque sequaces
uri]
uiri
i
ac
adsidue]
assidue
b
e
pc
j
pc
s
t
z
n
δ
ε
ζ
η
a
[
d
]
sidu
[
a
]
e
j
adsidu
[
a
]
e
r
capreaeque]
capr(a)eque
c
d
ac
r
ac
s
ac
t
ε
pc
sequaces]
[
mina
]
sequaces
b
sequentes
s
ac
secuaces
γ
ac
prosecutrices
j
2
v
4
sequaces]
prosecutrices
j
2
v
4
375
inludunt, pascuntur oues auidaeque iuuencae.
inludunt]
illudunt
j
n
o
δ
oues]
aues
γ
ac
auidaeque]
auidaequ
[
a
]
e
r
376
frigora nec tantum cana concreta pruina
377
aut grauis incumbens scopulis arentibus aestas,
incumbens]
incombens
t
ac
scopulis]
scopolis
f
g
h
ac
j
ac
x
ac
aestas]
aestus
a
ac
d
z
n
o
δ
378
quantum illi nocuere greges durique uenenum
illi]
illi
[
.
]
f
uenenum]
uenenam
fortasse
g
ac
379
dentis et admorsu signata in stirpe cicatrix.
admorsu]
admorso
a
3
b
pc
c
d
pc
f
g
h
i
j
pc
k
r
pc
s
pc
t
v
x
y
z
n
pc
o
γ
admorsus
d
r
s
admorsu
[
s?
]
a
j
admo'r'so
e
ammorso
n
δ
a
[
d
]
morso
ε
a
[
d
]
morsu
ζ
admorsum
η
?(admors)o
η
4
?(v)
signata]
signita
fortasse
g
ac
signato
y
ac
in]
om.
γ
stirpe]
stipe
s
ac
stripe
v
cicatrix]
[
..
]
catrix
a
380
non aliam ob culpam Baccho caper omnibus aris
ob culpam]
occulpam
z
o
[
p
]
culpam
ζ
ac
Baccho]
bacho
b
c
d
f
z
n
pc
o
δ
ε
ζ
η
aris]
[
..
]
ris
a
ac
381
caeditur et ueteres ineunt proscaenia ludi,
caeditur]
ceditur
c
e
t
pc
v
proscaenia]
prosenia
e
ac
proscena
s
ac
382
praemiaque ingeniis pagos et compita circum
ingeniis]
ingentis
a
b
e
g
h
i
r
s
t
v
γ
ingentes
b
3
c
d
f
g
pc
h
pc
j
k
x
y
z
n
o
δ
ε
ζ
η
compita]
competa
a
ac
b
pc
c
d
f
pc
g
i
ac
s
y
pc
z
383
Thesidae posuere, atque inter pocula laeti
Thesidae]
tessidae
h
j
k
teside
f
i
thessidae
t
z
tesidae
d
384
mollibus in pratis unctos saluere per utres
mollibus]
mol
[
.
]
libus
c
pratis]
pratris
a
patris
v
unctos]
[
.
]
unctos
j
notus
s
ac
uinctos
η
? unctos
η
4
?(v)
saluere]
saliere
ac
b
ac
c
d
e
f
g
h
ac
j
ac
r
ac
s
t
x
ac
y
pc
z
n
δ
ε
ζ
η
γ
pc
salliere
i
o
sal
[
i?
]
ere
k
ac
utres]
utris
v
pc
385
nec non Ausonii, Troia gens missa, coloni
Ausonii]
autsonii
a
Troia]
troiam
b
ac
tro
[
.
]
ia
f
troia
[
m
]
r
386
uersibus incomptis ludunt risuque soluto,
uersibus]
uorsibus
s
ludunt]
inludunt
i
ac
soluto]
solutu
y
ac
387
oraque corticibus sumunt horrenda cauatis,
oraque]
ora quae
j
ac
horrenda]
orrenda
γ
cauatis]
cauatos
h
ac
388
et te, Bacche, uocant per carmina laeta, tibique
Bacche]
bache
b
c
d
g
s
z
n
pc
o
δ
ζ
η
bacch
[
a?
]
e
r
per]
om
.
c
ac
carmina]
carmena
γ
ac
tibique]
ibique
i
tibiquae
y
ac
389
oscilla ex alta suspendunt mollia pinu.
ex??suspendunt]
suspendunt ex alta
ζ
mollia]
mollice
y
ac
390
hinc omnis largo pubescit uinea fetu,
omnis]
oms
r
ac
pubescit]
pubescet
s
ac
rubescit
t
391
complentur uallesque cauae saltusque profundi
complentur]
conplentur
f
g
r
z
γ
uallesque]
uallusque
a
ac
uallesqu
[
a
]
e
r
cauae]
cauae
[
..
]
a
392
et quocumque deus circum caput egit honestum.
deus]
deos
γ
ac
caput]
capud
g
ac
z
egit]
egiit
y
honestum]
'h'onestum
g
honustum
s
ac
393
ergo rite suum Baccho dicemus honorem
Baccho]
bacho
b
c
d
z
o
δ
ε
ζ
η
394
carminibus patriis lancesque et liba feremus,
patriis]
patris
e
ac
γ
ac
pariis
f
patnis
z
ac
lancesque]
lances
n
o
ac
ε
ac
liba]
libe
r
ac
z
ac
liba feremus]
libe
[
..
]
re
z
ac
feremus]
feramus
b
ac
395
et ductus cornu stabit sacer hircus ad aram
ductus]
ductis
γ
ac
hircus]
hyrcus
δ
396
pinguiaque in ueribus torrebimus exta colurnis.
pinguiaque]
pingu'i'aque
c
torrebimus]
torribimus
i
ac
colurnis]
colurmis
z
397
Est etiam ille labor curandis uitibus alter,
398
cui numquam exhausti satis est: namque omne quotannis
numquam]
numq(ue)
f
ac
nunquam
n
pc
exhausti]
exausti
g
h
o
δ
ζ
η
γ
ac
exaustis
c
f
ac
exhausti
[
s
]
a
exhaus
[
...
]
b
ac
exhausto
r
ac
exhausti
[
.
]
v
satis]
sates
s
ac
satis est]
[
..
]
v
corr.
v
4
quotannis]
quo
[
d
]
annis
b
ac
quodannis
γ
ac
399
terque quaterque solum scindendum glaebaque uersis
quaterque]
quater
[
....er?
]
q(ue)
s
glaebaque]
gleuaque
o
η
400
aeternum frangenda bidentibus, omne leuandum
401
fronde nemus. redit agricolis labor actus in orbem,
frondenemus]
frondemus
y
ac
redit]
re
[
a?
]
dit
j
iterauerat
t
ac
agricolis]
agricolae
e
agricolas
s
ac
labor actus]
laboratus
y
ac
actus]
ac
[
.
]
tus
b
c
#
post hunc u. unum uersum erasum extat in
s
402
atque in se sua per uestigia uoluitur annus.
403
ac iam olim, seras posuit cum uinea frondes
seras]
sereas
r
ac
tardas
r
3
seras posuit]
seras
[
.
]
posuit
c
seras]
tardas
r
3
404
frigidus et siluis Aquilo decussit honorem,
decussit]
decusit
i
ac
405
iam tum acer curas uenientem extendit in annum
406
rusticus, et curuo Saturni dente relictam
rusticus]
rosticus
c
ac
curuo]
coruo
r
ac
407
persequitur uitem attondens fingitque putando.
s ?…]
hos uu. ceciderunt in
v
suppl.
v
3
attondens]
adtondens
a
b
c
e
f
g
h
j
t
v
o
ε
ζ
η
408
primus humum fodito, primus deuecta cremato
humum]
umum
a
ac
r
humam
y
ac
fodito]
f/i/
[
n
]
dito
s
ac
fo
[
n
]
dito
γ
deuecta]
deuectem
z
ac
409
sarmenta, et uallos primus sub tecta referto;
sarmenta]
sermenta
f
ac
i
ac
s
ac
primus]
primum
b
ac
r
primos
a
ac
referto]
re
[
f
]
ferto
a
410
postremus metito. bis uitibus ingruit umbra,
postremus]
postremos
i
ac
r
ac
s
ac
t
pc
po
[
.
]
tremus
f
ac
metito]
miteto
r
ac
mitito
ζ
ac
411
bis segetem densis obducunt sentibus herbae;
segetem]
seg
[
..
]
tem
f
ac
densis]
desis
s
ac
obducunt]
obducent
o
η
sentibus]
sen/../bus
γ
ac
412
durus uterque labor: laudato ingentia rura,
durus]
dirus
a
ac
[
.
]
urus
s
413
exiguum colito. nec non etiam aspera rusti
colito]
colite
y
ac
rusti]
rusci
a
b
c
d
e
f
g
h
i
j
r
pc
s
v
x
y
z
pc
ε
γ
pc
rus
[
ti?
]
z
rus
[
.
]
i
γ
uirgulta unde uites ligantur
c
2
uirgulti
f
2
uirgultum est quo ligantur uineae
g
2
genus fruticis
s
3
uirgultum est unde ligantur uites
t
5
genus uirgulti
y
3
rusti]
uirgulta unde uites ligantur
c
2
uirgulti
f
2
uirgultum est quo ligantur uineae
g
2
genus fruticis
s
3
uirgultum est unde ligantur uites
t
5
genus uirgulti
y
3
414
uimina per siluam et ripis fluuialis harundo
siluam]
siluas
ζ
ac
harundo]
arundo
d
ε
ζ
415
caeditur, incultique exercet cura salicti.
caeditur]
ceditur
v
416
iam uinctae uites, iam falcem arbusta reponunt,
uinctae]
uictae
a
ac
r
ac
y
pc
uincta
[
.
]
b
ac
ui
[
n
]
ctae
s
iam?2?…?reponunt]
nec falcem...requirunt
a
2
?(v)
falcem]
falce
[
s
]
a
ac
felcem
γ
ac
arbusta]
[
.
]
arbusta
a
reponunt]
reponent
b
ac
417
iam canit effectos extremus uinitor antes;
effectos]
effectus
b
1
i
j
pc
k
pc
s
y
z
ac
n
δ
effetus
f
pc
t
pc
effectos
[
...
]
a
effetos
d
ac
effecus
effect
[
..
]
t
effetus
ε
effetas
ε
pc
nec falcem requirunt
a
2
extremus]
extremos
a
b
pc
c
e
f
pc
g
h
pc
i
j
pc
k
r
pc
s
t
v
x
y
z
ac
o
ε
ac
ζ
γ
pc
uinitor antes]
uenit orantes
γ
ac
effectos]
nec falcem requirunt
a
2
418
sollicitanda tamen tellus puluisque mouendus
sollicitanda]
sollicitandatanda
z
puluisque]
pluuiisque
v
ac
419
et iam maturis metuendus Iuppiter uuis.
et iam]
e
[
.
]
etiam
c
[
con?
]
et iam
f
metuendus]
metuendis
a
ac
mutuendus
ε
ac
Iuppiter]
iupiter
c
j
ac
t
n
pc
420
 Contra non ulla est oleis cultura, neque illae
Contra]
[
.
]
ontra
d
ac
non ulla]
nonnulla
g
2
o
ac
ζ
pc
γ
ac
non
[
n
]
ulla
b
e
nonnulla
v
4
?(v) aliqua
v
4
o
3
ulla est]
om.
n
n?ulla est
suppl.
n
2
illae]
ille
s
o
non ulla]
aliqua
v
4
o
3
421
procuruam exspectant falcem rastrosque tenacis,
falcem]
om
.
c
ac
tenacis]
tenaces
b
ac
c
d
f
g
h
i
j
k
r
s
t
v
x
y
z
n
o
δ
ε
ζ
η
γ
422
cum semel haeserunt aruis aurasque tulerunt;
haeserunt]
eserunt
s
haeserint
ζ
ac
aruis]
auis
s
ac
aurasque]
[
i
]
urasque
c
ac
a'u'r
[
.
]
asque
t
tulerunt]
tulerint
c
ac
423
ipsa satis tellus, cum dente recluditur unco,
424
sufficit umorem et grauidas, cum uomere, fruges.
umorem]
humorem
c
e
k
s
t
v
z
n
o
ε
ζ
η
grauidas]
graudas
f
ac
cum]
-que
γ
ac
uomere]
uemere
γ
ac
425
hoc pinguem et placitam Paci nutritor oliuam.
#
hunc u. om.
a
suppl.
a
2
hoc]
oc
t
placitam]
placidam
a
ac
d
ac
z
n
δ
η
Paci]
pace
r
ac
pati
y
nutritor]
-tur
b
ac
i
3
j
ac
426
 Poma quoque, ut primum truncos sensere ualentis
ualentis]
ualentes
c
d
f
g
j
ac
s
2
v
pc
x
y
z
n
o
δ
ε
ζ
η
γ
427
et uiris habuere suas, ad sidera raptim
et]
ut
n
o
δ
η
uiris]
uires
a
b
pc
c
d
e
f
g
h
i
k
r
pc
s
t
pc
v
x
z
n
o
δ
ε
ζ
η
γ
pc
uire's'
j
habuere]
habure
i
428
ui propria nituntur opisque haud indiga nostrae.
propria]
propri'a'
ζ
opisque]
opique
g
ac
haud]
hau
b
ac
haut
z
indiga]
indig
[
.
]
a
t
429
nec minus interea fetu nemus omne grauescit,
interea]
intere'a'
g
fetu]
foetu
ζ
grauescit]
grauascit
k
pc
430
sanguineisque inculta rubent auiaria bacis.
sanguineisque]
sanguineis
z
o
sanguineosque
ε
ac
rubent]
rubenti
s
auiaria]
a
[
.
]
uaria
r
ac
au'i'aria
t
a
[
lb
]
iaria
γ
ac
abiaria
ζ
bacis]
baccis
a
ac
d
e
431
tondentur cytisi, taedas silua alta ministrat,
tondentur]
tundentur
r
ac
cytisi]
ci(/y)thi(/y)si
b
c
d
e
h
i
j
s
t
v
y
z
n
pc
o
δ
ε
η
cyt
[
hy?
]
si
r
ac
taedas]
t
[
a
]
edas
r
ministrat]
ministret
h
ac
i
ac
minastrat
r
ac
432
pascunturque ignes nocturni et lumina fundunt.
ignes]
ign/i?/s
a
ac
nocturni]
nocturn
[
.
]
a
ac
et]
ac
c
ac
i
2
r
ac
fundunt]
fundi
γ
2
?(v)
433
et dubitant homines serere atque impendere curam?
dubitant]
dutant
y
ac
serere]
sere're'
ζ
impendere]
inpendere
a
b
f
g
h
i
j
k
r
s
t
v
x
y
z
γ
434
quid maiora sequar? salices humilesque genistae,
humilesque]
humilisque
a
ac
umilesque
r
genistae]
genestae
a
c
d
pc
e
f
g
pc
h
i
j
k
r
pc
s
t
ac
v
ac
x
y
n
o
δ
ε
ac
ζ
η
γ
pc
435
aut illae pecori frondem aut pastoribus umbram
illae]
illa
a
ac
v
ille
c
r
umbram]
umbras
a
c
d
e
f
g
h
i
j
k
r
s
v
x
y
z
n
o
δ
ε
ζ
η
γ
436
sufficiunt saepemque satis et pabula melli.
sufficiunt]
sufficiut
e
ac
saepemque]
spemque
v
corr.
v
4
melli]
mell
[
.
]
a
ac
437
et iuuat undantem buxo spectare Cytorum
iuuat]
iuua
[
nt?
]
j
ac
iuua
[
n
]
t
r
iubat
o
buxo]
buxo
[
s
]
b
boxo
[
xo?
]
r
ac
buxos
z
ac
Cytorum]
cythorum
a
e
v
n
pc
ζ
cyterum
k
pc
tycorum
s
ac
cithorum
o
δ
η
cyturum
γ
ac
438
Naryciaeque picis lucos, iuuat arua uidere
Naryciaeque]
nariciaeque
e
f
h
s
v
picis]
pices
t
ac
lucos]
locos
r
ac
439
non rastris, hominum non ulli obnoxia curae.
non ulli]
nonnulli
b
pc
v
n
γ
ac
non
[
....
]
b
ac
obnoxia]
obnexia
h
ac
440
ipsae Caucasio steriles in uertice siluae,
ipsae]
ipse
c
v
Caucasio]
caucaseo
b
c
i
pc
r
ac
s
pc
n
δ
ζ
γ
causasio
i
causaseo
s
ac
cauasio
o
cau'ca'seo
ε
siluae]
siluae s(unt)
z
ac
441
quas animosi Euri adsidue franguntque feruntque,
quas]
quos
a
ac
animosi]
animos
g
ac
adsidue]
assidue
a
b
c
d
e
f
pc
g
h
k
s
t
v
x
y
n
ε
η
adsidue franguntque]
adsidu efranguntur
r
ac
franguntque]
frangunt
d
ac
442
dant alios aliae fetus, dant utile lignum
dant?1]
das
e
ac
alios]
alio
γ
ac
fetus]
foetus
a
3
fetos
γ
ac
443
nauigiis pinus, domibus cedrumque cupressosque;
nauigiis]
nauigii
t
ac
pinus]
pinos
a
pc
b
e
f
g
h
i
j
k
r
s
t
v
ac
x
y
z
n
o
δ
ε
ζ
η
γ
pc
? p
[
a
]
nos
a
cedrumque]
caedrumque
γ
cupressosque]
cypressosque
i
pc
r
cupressos
k
ac
ε
cupresusque
j
ac
cipressos
n
pc
cupresso's'que
γ
444
hinc radios triuere rotis, hinc tympana plaustris
triuere]
tri
[
u
]
uere
γ
atribere
δ
rotis]
om.
c
ac
hinc?2]
hync
j
ac
tympana]
tymphana
b
c
γ
timphana
f
1
h
pc
i
pc
tempana
k
pc
plaustris]
plau's'tris
h
445
agricolae, et pandas ratibus posuere carinas.
agricolae]
agoicolae
r
ac
carinas]
rinas
γ
ac
446
uiminibus salices fecundae, frondibus ulmi,
uiminibus]
u
[
.
]
iminibus
j
fecundae]
faecunde
n
ulmi]
ulme
j
ac
hulmi
ε
447
at myrtus ualidis hastilibus et bona bello
at]
ad
a
ac
r
ac
myrtus]
myrtu
r
ac
ualidis]
ualidas
j
ac
ualidus
r
ac
hastilibus]
astilibus
f
ac
h
ac
j
ac
s
ε
hastibus
δ
hastubus
γ
ac
bona]
iterauerat
z
ac
bello]
uello
ε
ac
448
cornus; Ituraeos taxi torquentur in arcus.
Ituraeos]
i(/y)ti(/y)reos
a
pc
b
c
e
f
pc
g
h
pc
k
r
s
t
v
y
z
ε
ζ
γ
ytyrios
f
ac
h
ac
styreos
a
taxi]
tax
[
.
]
f
ac
torquentur]
torquentus
f
ac
449
nec tiliae leues aut torno rasile buxum
tiliae]
tilliae
r
primam
-l-
litt. del.
r
1
torno]
corno
a
ac
450
non formam accipiunt ferroque cauantur acuto,
formamaccipiunt]
forma(m)maccipiunt
y
ferroque]
ferro
c
ac
cauantur]
cauatur
j
ac
acuto]
acto
j
ac
451
nec non et torrentem undam leuis innatat alnus
innatat]
i
[
.
]
nitat
a
ac
452
missa Pado, nec non et apes examina condunt
examina]
examma
s
ac
453
corticibusque cauis uitiosaeque ilicis aluo.
corticibusque]
cortici
[
.
]
busque
j
cortibusque
γ
ac
cauis]
canis
c
ac
uitiosaeque]
uitioseque
t
ζ
η
uitiosaequae
γ
exseque
a
2
?(v)
ilicis]
i
[
l
]
licis
j
δ
illiacis
f
ac
ylicis
ε
i
[
l
]
lices
γ
ac
454
Quid memorandum aeque Baccheia dona tulerunt?
memorandum]
memorandom
j
ac
aeque]
aequae
s
δ
ac
γ
similiter
s
3
Baccheia]
bacheia
b
d
g
s
t
z
n
pc
o
δ
ε
bachea
ζ
bacchaia
η
?(bac)cheia
η
2
?(v) baccha
[
e
]
γ
ac
tulerunt]
tuleri
[
.
]
a
ac
aeque]
similiter
s
3
455
Bacchus et ad culpam causas dedit; ille furentis
Bacchus]
bachus
b
d
s
t
z
n
pc
o
δ
ζ
η
baccus
r
ac
furentis]
furentes
a
pc
b
pc
d
g
pc
s
pc
x
2
z
n
ε
ζ
456
Centauros leto domuit, Rhoecumque Pholumque
Centauros]
centaurus
h
ac
j
ac
cenauros
r
ac
leto]
laeto
c
s
v
Rhoecumque]
rhoetumque
b
c
d
pc
f
k
r
x
z
rohetumque
a
3
g
h
j
pc
v
o
hroetumque
i
ac
j
s
t
roethumque
n
δ
ζ
ro
[
..
]
umque
a
rhetumque
d
ro
[
h
]
etumque
e
ac
roetumque
y
ac
retumque
ε
ac
roetumque
γ
Pholumque]
polumque
a
ac
b
c
ac
i
ac
s
ζ
γ
folumque
n
δ
457
et magno Hylaeum Lapithis cratere minantem.
#
hunc u. om.
i
suppl.
i
4
Hylaeum]
yleum
e
f
g
pc
h
i
pc
j
k
s
ε
yloeum
t
Lapithis]
laphitis
a
e
r
s
t
v
y
z
lapitis
c
f
h
i
pc
s
pc
γ
ac
laphithis
ε
458
O fortunatos nimium, sua si bona norint,
si]
si
[
b.
]
t
si
[
n
]
δ
si bona]
bona si
γ
norint]
nori'n't
t
459
agricolas! quibus ipsa procul discordibus armis
procul]
pro
z
ac
460
fundit humo facilem uictum iustissima tellus.
461
si non ingentem foribus domus alta superbis
alta]
altu
g
ac
superbis]
superuis
γ
ac
462
mane salutantum totis uomit aedibus undam,
salutantum]
salutan
[
.
]
tum
h
uomit]
uom
[
a
]
t
a
ac
uomii
b
ac
uom/a?/t
h
ac
?(uom)a(t)
n
2
?(v)
aedibus]
[
a
]
edibus
f
aedi
[
e
]
bus
j
463
nec uarios inhiant pulchra testudine postis
inhiant]
iniant
o
ε
pulchra]
pulcra
c
ac
e
z
n
pc
pulcrha
s
testudine]
tes
[
.
]
tudine
h
postis]
postes
a
b
c
d
f
g
h
i
j
pc
k
r
s
t
v
x
y
z
2
n
o
δ
ε
ζ
η
γ
pc
potes
j
z
γ
po's'tes
e
464
inlusasque auro uestis Ephyreiaque aera,
inlusasque]
inclusasque
a
ac
g
2
z
ζ
illusasque
b
pc
n
o
ε
η
in
[
c
]
l
[
a
]
usasque
γ
uestis]
uestes
a
b
c
e
f
g
h
pc
i
j
k
r
s
t
v
x
y
z
n
o
δ
ε
ζ
η
γ
Ephyreiaque]
(a)ephi(/y)reaque
a
pc
b
c
e
f
g
i
ac
j
k
s
t
v
x
y
n
pc
o
δ
ε
ζ
η
ephireiaque
a
z
ephyre
[
i?
]
aque
r
ephyriaque
γ
ac
aera]
aer
[
.
]
a
ac
aerea
v
a/u/ra
γ
ac
465
alba neque Assyrio fucatur lana ueneno,
neque]
nec
γ
ac
Assyrio]
asy(/i)rio
a
ac
e
f
g
ac
h
i
j
k
ac
fucatur]
fuscatur
a
pc
s
fu
[
s
]
catur
c
r
466
nec casia liquidi corrumpitur usus oliui;
casia]
ca
[
.
]
sia
[
.
]
b
usus]
[
.
]
usus
e
y
467
at secura quies et nescia fallere uita,
at]
a
[
d
]
a
ac
at
[
..
]
f
ad
γ
ac
secura]
s
[
..
]
cura
a
ac
fallere]
fellere
k
ac
fal
[
..
]
ere
y
uita]
uitam
a
b
pc
c
ac
g
2
r
s
ac
v
y
ac
uita
[
m
]
b
h
x
468
diues opum uariarum, at latis otia fundis,
uariarum]
uiriarum
i
ac
at]
t
[
a
]
a
ac
a
[
c?
]
b
ac
a
[
l?
]
f
ac
et
n
δ
ac
o
ad
γ
ac
latis]
laetis
g
lectis
γ
ac
otia]
o
[
.
]
tia
r
469
speluncae uiuique lacus, at frigida tempe
speluncae]
spelunca
h
ac
uiuique]
uiuiqe
e
ac
at]
a
[
d
]
a
ac
ac
b
ac
o
et
c
γ
ac
tempe]
tempae
f
470
mugitusque boum mollesque sub arbore somni
mugitusque]
mugtus
y
ac
boum]
bouum
f
ac
i
ac
bo
[
u
]
um
c
mollesque]
mo'l'lesque
t
dulces mollesque
v
molle
ζ
somni]
somno
f
ac
471
non absunt; illic saltus ac lustra ferarum
absunt]
apsunt
r
illic]
illi
b
ac
saltus]
satus
j
ac
lustra]
l
[
a?
]
utra
γ
ac
472
et patiens operum exiguoque adsueta iuuentus,
exiguoque]
paruoque
a
c
d
e
f
g
h
i
j
k
r
pc
s
t
v
x
y
z
n
pc
o
δ
ε
ζ
2
η
γ
? ex
[
u
]
guoque
b
ac
[
exigu?
]
uoque
r
exiguo
h
2
?(v)
adsueta]
assueta
d
n
473
sacra deum sanctique patres; extrema per illos
deum]
adeum
v
sanctique]
sancti quae
y
ac
474
Iustitia excedens terris uestigia fecit.
Iustitia]
iustitia
[
.
]
b
iustia
v
excedens]
excidens
b
ac
r
ac
uestigia]
uetigia
f
ac
fecit]
f
[
a
]
ecit
y
475
Me uero primum dulces ante omnia Musae,
Musae]
mus
[
c
]
ae
y
476
quarum sacra fero ingenti percussus amore,
fero]
fe
[
r
]
ro
a
percussus]
perculsus
a
b
c
d
e
f
g
h
i
j
k
r
pc
s
t
v
x
y
z
n
o
δ
ε
ζ
η
γ
3
tactus
δ
2
corde sauciatus
v
3
percussus]
tactus
δ
2
corde sauciatus
v
3
477
accipiant caelique uias et sidera monstrent,
caelique]
caeli quae
y
ac
monstrent]
monstrant
c
ac
monstret
y
ac
478
defectus solis uarios lunaeque labores;
defectus]
defectos
h
ac
defectis
r
ac
solis]
[
.
]
solis
r
lunaeque]
[
..
]
neque
c
ac
479
unde tremor terris, qua ui maria alta tumescant
alta tumescant]
altumescant
z
tumescant]
tumescunt
n
ε
?(tumesc)a(nt)
n
2
?(v)
480
obicibus ruptis rursusque in se ipsa residant,
obicibus]
obcibus
a
ac
ruptis]
ruptos
i
rursusque]
rursumque
b
η
residant]
residunt
b
r
ac
s
3
ζ
resident
f
2
g
ac
i
ac
requiescunt
s
3
residant]
requiescunt
s
3
481
quid tantum Oceano properent se tingere soles
quid]
qui
s
ac
tantum]
tatum
j
Oceano]
oc
[
a
]
eano
y
properent]
properant
ζ
tingere]
tinguere
b
c
e
f
g
h
i
j
pc
k
r
s
t
v
x
y
ac
z
n
o
δ
ε
ζ
η
γ
482
hiberni, uel quae tardis mora noctibus obstet.
quae]
-q(ue)
f
ac
ζ
ac
noctibus]
nocti
[
.
]
bus
j
obstet]
opstet
r
γ
obstat
h
pc
ob
[
e
]
st
[
et
]
j
ac
hostet
o
483
sin has ne possim naturae accedere partis
sin]
sin
[
.
]
b
has]
as
j
ac
γ
ac
ne]
nec
a
ac
h
ac
t
ac
z
non
g
j
ac
possim]
possim
[
.
]
j
naturae]
bis scripserat
ζ
ac
accedere]
accidere
v
contingere
v
4
partis]
partes
a
pc
c
pc
d
f
g
h
i
j
k
r
pc
s
t
v
pc
x
z
n
o
δ
ε
ζ
η
accedere]
contingere
v
4
484
frigidus obstiterit circum praecordia sanguis,
obstiterit]
opstiterit
r
γ
obstiteris
b
ac
ob's'titerit
c
ostiterit
e
sanguis]
samguis
δ
485
rura mihi et rigui placeant in uallibus amnes,
mihi]
mi
[
c
]
hi
b
rigui]
rigui
[
et
]
k
placeant]
placent
ζ
ac
486
flumina amem siluasque inglorius. o ubi campi
amem]
am
[
n
]
em
a
inglorius]
inglorios
f
ac
o ubi]
obi
c
ac
γ
ac
487
Spercheosque et uirginibus bacchata Lacaenis
Spercheosque]
sperchiusque
b
pc
d
e
pc
g
pc
h
i
pc
j
pc
k
ac
s
t
y
pc
n
o
δ
ε
η
γ
pc
spercheusque
ζ
spertiusque
f
g
sperciusque
i
j
sperc'h'eusque
a
sperch
[
.
]
usque
c
sperchyusque
c
pc
s
[
u
]
per cheusque
γ
bacchata]
bachata
b
d
j
z
o
δ
ζ
η
baccata
e
y
ac
bacata
s
circumdata
s
3
Lacaenis]
lacenis
c
e
r
s
t
v
bacchata]
circumdata
s
3
488
Taygeta! o qui me gelidis conuallibus Haemi
Taygeta]
tageta
f
pc
g
h
ac
x
ac
tahy(/i)geta
e
v
tagieta
h
pc
taygetae
s
ac
taiieta
o
o]
om.
γ
suppl.
γ
3
gelidis]
gaelidis
γ
conuallibus]
in uallibus
a
b
d
e
f
g
2
h
i
j
k
r
pc
s
t
v
x
y
z
ε
γ
[
.
]
inuallibus (
prima litt.
i-
i.r.
)
c
[
.
]
uallibus
g
[
com?
]
allibus
r
Haemi]
hiemi
f
h
ac
'h'emi
t
489
sistat, et ingenti ramorum protegat umbra!
ramorum]
[
..
]
morum
a
ac
490
felix qui potuit rerum cognoscere causas
491
atque metus omnis et inexorabile fatum
omnis]
omnes
b
ac
d
g
x
2
z
et]
om.
b
suppl.
b
3
fatum]
fa
[
c
]
tum
a
y
492
subiecit pedibus strepitumque Acherontis auari:
strepitumque]
strepidumque
z
ac
Acherontis auari]
ach
[
o?
]
rontis
a
ac
ac'h'erontis
c
ach'f'erontis
v
pc
acheronti
z
ac
493
fortunatus et ille deos qui nouit agrestis
qui]
qu'i'
b
agrestis]
agrestes
a
pc
d
g
pc
j
ac
s
x
z
n
o
δ
ε
ζ
η
494
Panaque Siluanumque senem Nymphasque sorores.
Panaque]
ponaque
y
ac
Nymphasque]
nymph
[
.
]
asque
a
Nymphasque sorores]
driadasque puellas
a
2
?(v)
495
illum non populi fasces, non purpura regum
non?1]
no
j
ac
fasces]
faces
f
ac
γ
ac
fa's'ces
t
purpura]
popora
j
ac
[
per
]
pura
γ
corr. inter scribendum
γ
1
496
flexit et infidos agitans discordia fratres,
flexit]
felix
a
ac
x
ac
f
[
...
]
x
f
ac
flixit
h
ac
et]
om.
i
suppl.
i
3
?
infidos]
infedos
z
ac
discordia]
di's'cordia
k
497
aut coniurato descendens Dacus ab Histro,
descendens]
discedens
b
ac
g
2
discendens
f
descedens
i
ac
Dacus]
dachus
h
v
Histro]
hystro
b
e
f
g
2
t
v
y
δ
istro
h
r
ζ
pc
hystri
z
ac
isto
ζ
498
non res Romanae perituraque regna; neque ille
perituraque]
peritureque
c
ac
regna]
reg
[
.
]
na
c
ille]
illae
j
ac
illi
v
499
aut doluit miserans inopem aut inuidit habenti.
aut?1]
aud
g
2
non
g
2
inopem]
om.
γ
suppl.
γ
3
aut?2]
aud
γ
3
inuidit]
inuit
y
ac
habenti]
abenti
h
ha
z
ac
habendi
γ
ac
aut?1]
non
g
2
500
quos rami fructus, quos ipsa uolentia rura
rami]
r
[
....m?
]
k
ac
fructus]
fructus
[
..s
]
a
quos?2]
quod
a
v
uolentia]
uol
[
u
]
entia
a
501
sponte tulere sua, carpsit, nec ferrea iura
#
hunc u. om.
γ
suppl.
γ
2
carpsit]
car'p'sit
r
502
insanumque forum aut populi tabularia uidit.
503
sollicitant alii remis freta caeca, ruuntque
sollicitant]
sollitant
y
ac
remis]
ramis
b
ac
[
]
remis
t
caeca]
caeca
[
....
]
g
ruuntque]
runtque
y
ac
504
in ferrum, penetrant aulas et limina regum;
#
hunc u. om.
z
suppl.
z
3
ferrum]
g
pc
?(
quid ante fuerit non dispicitur
)
limina]
lumina
k
ac
505
hic petit excidiis urbem miserosque penatis,
hic]
hic
[
unus
]
ε
\
penatis]
penates
a
b
c
d
e
f
g
h
i
ac
j
k
r
pc
s
t
v
x
y
z
n
δ
ε
ζ
η
γ
506
ut gemma bibat et Sarrano dormiat ostro;
Sarrano]
serrano
b
ac
d
ac
z
γ
sarano
a
ac
sarran
[
.
]
o
g
ostro]
ost
[
..
]
ro
r
ostri
z
ac
astro
ζ
ac
507
condit opes alius defossoque incubat auro;
opes]
epes
y
ac
alius]
alios
γ
ac
defossoque]
defessoque
c
ac
t
ac
v
defosoque
f
ac
z
508
hic stupet attonitus rostris, hunc plausus hiantem
hic]
h
[
u
]
ic
b
attonitus]
quid antea fuerit non dispicitur
in
g
ac
adtonitus
h
ε
atonitus
f
ac
tonitus
i
ac
at
[
.
]
tonitus
r
rostris]
rostis
i
ac
hiantem]
hiantes
ζ
ac
509
per cuneos geminatus enim plebisque patrumque
geminatus]
geminatos
f
ac
510
corripuit; gaudent perfusi sanguine fratrum,
corripuit]
corripit
a
ac
gaudent]
gaudent
[
q(ue)
]
a
sanguine]
sangine
f
ac
511
exsilioque domos et dulcia limina mutant
exsilioque]
exhilioque
j
exilio
s
512
atque alio patriam quaerunt sub sole iacentem.
patriam quaerunt]
patriamque et
v
quaerunt?…?iacentem]
haec uerba (et u. 513) om.
ζ
suppl.
ζ
2
sub]
om.
e
suppl.
e
2
sob
f
pc
513
agricola incuruo terram dimouit aratro:
#
hunc. u. om.
ζ
suppl.
ζ
2
agricola]
agricole
f
ac
dimouit]
demouit
y
pc
ε
? diuomit
d
domouit
d
2
?(v)
aratro]
[
.
]
aratro
e
514
hic anni labor, hinc patriam paruosque nepotes
hic]
hinc
a
c
d
e
f
g
h
j
k
r
s
t
v
x
y
z
n
o
δ
ε
ζ
η
γ
? hic (
ex
hinc)
γ
2
?(v)
anni]
an'n'i
c
hinc]
hic
c
e
ac
515
sustinet, hinc armenta boum meritosque iuuencos.
hinc armenta]
in carmenta
i
ac
hinc
[
c
]
armenta
e
516
nec requies, quin aut pomis exuberet annus
exuberet]
exhuberet
c
annus]
anni
g
ac
517
aut fetu pecorum aut Cerealis mergite culmi,
fetu]
foeta
j
ac
pecorum]
pecoris
ζ
ac
Cerealis]
cerialis
b
ac
γ
ac
cereales
fortasse
g
ac
518
prouentuque oneret sulcos atque horrea uincat.
prouentuque]
prouentuque
[
....
]
r
prouectuque
t
ac
oneret]
honeret
e
j
ac
r
o
δ
ε
η
honoret
e
ac
horrea]
orrea
i
ac
s
horre'a'
r
519
uenit hiems: teritur Sicyonia baca trapetis,
hiems]
hiemps
b
ac
c
e
h
s
t
v
η
iemps
r
yemps
ε
teritur]
te
[
.
]
ritur
h
territur
i
te
[
r?
]
ritur
r
Sicyonia]
sitionia
h
s
ac
ε
scionia
a
scyonia
γ
ac
baca]
bacha
t
z
ε
ac
ba
[
c
]
ca
a
e
bacca
v
trapetis]
trapet
[
.
]
is
h
trepetis
i
ac
520
glande sues laeti redeunt, dant arbuta siluae;
sues]
suas
ζ
ac
redeunt dant]
redeant
f
corr.
f
1
arbuta]
arbut
[
.
]
a
ac
ardua
γ
2
?(v)
521
et uarios ponit fetus autumnus, et alte
ponit]
[
..
]
ponit
y
deponit
s
3
y
2
fetus]
foetos
z
autumnus]
au
[
.
]
tumnus
b
alte]
altae
b
ac
c
k
ac
n
γ
ponit]
deponit
s
3
y
2
522
mitis in apricis coquitur uindemia saxis.
mitis]
[
.
]
itis
j
ac
mittis
γ
coquitur]
quoquitur
h
523
interea dulces pendent circum oscula nati,
dulcespendent]
pendent dulces
s
oscula]
obscula
ε
524
casta pudicitiam seruat domus, ubera uaccae
uaccae]
baccae
n
o
δ
η
uacae
k
ac
525
lactea demittunt, pinguesque in gramine laeto
lactea]
lacteo
y
ac
demittunt]
dimittunt
a
ac
d
ac
z
ζ
gramine]
gramina
x
ac
526
inter se aduersis luctantur cornibus haedi.
aduersis]
a
[
d
]
uersis
s
haedi]
edi
z
ac
aedi
γ
ac
527
ipse dies agitat festos fususque per herbam,
dies agitat]
dies sagitat
z
ac
festos]
f
[
..
]
tos
a
ac
festus
f
ac
fe's'tos
r
fertos
y
ac
fususque]
fus
[
o
]
sque
a
ac
fusosque
γ
ac
herbam]
haer/../m
r
528
ignis ubi in medio et socii cratera coronant,
ubi]
ubi
[
.
]
h
in]
i
f
ac
om.
r
ac
medio]
me
[
di?
]
dio
f
cratera]
cr
[
.
]
atesa
f
529
te libans, Lenaee, uocat pecorisque magistris
libans]
libant
c
ac
f
ac
libens
y
ac
libans
γ
2
?(v)
Lenaee]
linee
a
ac
lene
[
.
]
b
leneae
c
lene
[
a
]
e
j
len
[
.
]
(a)ee
r
leene
v
Lenaeeuocat]
lene euocat
f
ac
ueneae uocat
y
ac
uocat]
uocant
i
ac
530
uelocis iaculi certamina ponit in ulmo,
uelocis]
ueloces
g
ac
iaculi]
iaculu
y
ac
iacula
z
ac
certamina]
certimana
ε
ac
ponit]
potuit
t
ac
531
corporaque agresti nudant praedura palaestra.
nudant]
om
.
c
nuda'n't
suppl.
c
1
nudat
e
f
g
i
ac
j
ac
s
ac
v
x
n
o
δ
ε
ζ
η
? nuda
[
.
]
b
ac
532
hanc olim ueteres uitam coluere Sabini,
ueteres uitam]
uitam ueteres
o
ζ
η
Sabini]
sabani
k
ac
533
hanc Remus et frater; sic fortis Etruria creuit
#
hunc u. om.
ε
alio atramento suppl.
ε
1
Etruria]
'et'ruria
s
pc
e
[
t
]
truria
y
ruria
γ
pc
534
scilicet et rerum facta est pulcherrima Roma,
pulcherrima]
pulcerrima
t
n
δ
pulcherima
z
Roma]
romo
i
ac
535
septemque una sibi muro circumdedit arces.
septemque]
septem quae
j
ac
septemqui
z
2
536
ante etiam sceptrum Dictaei regis et ante
ante?1]
antea
c
γ
sceptrum]
sc
[
.
]
eptrum
r
Dictaei]
dictei
c
e
t
v
dic't'ei
ζ
dicta
γ
ac
537
impia quam caesis gens est epulata iuuencis,
epulata]
[
a
]
epulata
b
f
538
aureus hanc uitam in terris Saturnus agebat;
hanc]
hac
e
ac
chanc
z
ac
terris]
terra
h
terras
j
pc
539
necdum etiam audierant inflari classica, necdum
necdum?1]
nec
a
corr.
a
2
audierant]
audierint
ε
ac
classica]
clasica
h
j
c'l'assica
r
clas's'ica
s
pc
clausica
y
ac
cassica
n
540
impositos duris crepitare incudibus ensis.
impositos]
inpositos
a
c
e
f
g
h
i
j
k
t
v
y
n
ε
η
γ
non legitur
s
duris]
[
nec
]
duris
b
r
crepitare]
crepita're'
ζ
ensis]
enses
a
b
c
d
e
f
g
h
i
j
k
r
pc
s
t
v
x
y
z
n
δ
ζ
η
γ
541
Sed nos immensum spatiis confecimus aequor,
immensum]
inmensum
a
b
c
f
g
h
i
j
k
r
s
t
v
x
y
z
δ
ε
ζ
η
γ
spatiis]
spiciis
f
ac
confecimus]
comfecimus
r
542
et iam tempus equum fumantia soluere colla.
equum]
equom
a
pc
r
ac
equo
n
o
η
aequum
v
fumantia]
spumantia
b
ac
r
#
publii (p.
b
γ
om.
s
) vergilii (virgilii
b
i
k
s
x
z
γ
) maronis (p. v. m.
a
e
z
)georgicorum (georgicon
b
k
s
z
γ
) liber secundus (ii
b
e
g
j
k
s
x
γ
) explicit (explicit liber ii
k
finit
z
)
a
b
e
g
i
j
k
s
t
x
z
γ
publii virgilii maronis georgica- liber ii
post Carmen tetrasticon addidit
c
explicit lib(er) ii
d
explicit liber ii georg
h
georgicon liber ii exolic(it)
r
explicit liber secundus georgicorum
t
explicit liber ii georgicon
δ
explicit
v
n
subscriptio deest in
c
f
y
ε
ζ
η